Żywy płot z nieszpułki – przepis z 1837 roku

Nieszpułka to niskie drzewo owocowe, które nadaje się na żywopłoty. Nie kłuje, nie truje, nie choruje, nie trzeba jej podlewać i nawozić. Jest odporna na zasolenie i wiatr. Żywopłot typu płot samorodny z nieszpułek polecało czasopismo „Ziemianin Galicyjski” już w 1837 roku.

Nieszpułka zwyczajna nadaje się na żywopłot typu żywy płot. Fot. Niepodlewam

Nieszpułka zwyczajna nadaje się na żywopłot typu żywy płot. Fot. Niepodlewam

Nieszpułka zwyczajna (Mespilus germanica) w XIX wieku była zalecana na „płoty samorodne”, czyli bardzo gęste, lekko formowane żywopłoty. Takimi żywymi płotami ogradzano np. duże ogrody, sady, pastwiska. Dzięki temu oszczędzało się na drewnie i jego konserwacji. Poza tym żywe płoty były bardzo trwałe – wystarczały na dziesiątki lat. Były trudne do sforsowania nawet „dla dorodnego byka”.

Na żywy płot potrzeba dużej liczby młodych nieszpułek, bo sadzi się je gęsto. Dużą liczbę nieszpułek najtaniej wyhodować z nasion. Dzięki temu łatwiej je też potem prowadzić w formie krzewu a nie drzewka. Gałęzie z cięcia nieszpułki (nie trzeba mieć specjalnych umiejętności) można przeznaczać na opał (zrębki lub rozpałkę).

„Nieszpułka rośnie nawet na najlżejszymi piasku” – pisał w 1837 roku „Ziemianin Galicyjski”.

Zakładanie żywopłotu z nieszpułki

  1. Posadzić roczne siewki w rozstawie co 15 cm.

  2. Przyciąć na wysokość 15 cm.

  3. W drugim roku przyciąć na wysokość 30 cm.

  4. W trzecim roku nieszpułki oplatają się wzajemnie, tworząc żywy, trudny do sforsowania płot, choć niekłujący.

  5. W kolejnych latach wysokość i szerokość żywopłotu z nieszpułek można dowolnie regulować cięciem na przełomie zimy i wiosny (luty-marzec). Nieszpułka to roślina, która wybacza amatorskie cięcie.

Warto wiedzieć

  • Nieszpułka ładnie kwitnie na przełomie maja i czerwca. Kwiaty są białe, o średnicy około 2 cm.
  • Bardzo dekoracyjne są owoce nieszpułek. Przypominają kształtem rajskie jabłuszka i różę pomarszczoną. Zostają na gałęziach po opadnięciu liści. Mają różną wielkość. Największe owoce rodzi odmiana Holenderska Olbrzymia.
  • Owoce nieszpułki są jadalne. Do jedzenia na surowo nadają się tylko po odleżeniu przez kilka tygodni w chłodzie. Częściej wykorzystuje się je na przetwory.
Owoc nieszpułki zwyczajnej. Fot. Niepodlewam

Owoc nieszpułki zwyczajnej. Fot. Niepodlewam