Jej kwiaty mają wzór szachownicy. Szachownica kostkowata to rzadka roślina cebulowa. Kwitnie na przełomie kwietnia i maja.

Inne nazwy: Fritillaria meleagnis

Pochodzenie: Europa

Szachownice kostkowate rosną dziko m.in. w Polsce. To rzadkie kwiaty, które są pod ochroną. Z naturalnych stanowisk nie wolno ich wykopywać. Cebulki można kupić pod koniec lata w sklepach ogrodniczych.

Wysokość: 30-50 cm

Kwitnienie: kwiecień – maj (IV-V)

Kwiaty: fioletowe lub białe, ze wzorem szachownicy; pojedyncze

Pojedyncze kwiaty szachownic kostkowatych przypominają kształtem dzwoneczki. Zebrane są w długie, wyprostowane kwiatostany.

Zapach: brak

Liście: zielone

Zastosowanie: wilgotne rabaty, rowy, brzegi strumieni i oczek wodnych, kompozycje kolorystyczne, ogrody w stylu naturalnym

Stanowisko: słoneczne

Gleba: żyzna, próchnicza, wilgotna, o odczynie zbliżonym do obojętnego

W naturalnych warunkach szachownice kostkowate rosną na wilgotnych, podmokłych łąkach. Jeśli w ogrodzie są dla nich odpowiednie warunki, zadomowią się w nich na lata.

Podlewanie: umiarkowane

Najlepsze są stanowiska, w których gleba jest naturalnie wilgotna: wiosną – bardziej, w pozostałe pory roku – mniej.

Nawożenie: nie ma potrzeby

Przesadzanie: nie ma potrzeby

Rozmnażanie: cebulki

Sadzenie: druga połowa sierpnia i pierwsza połowa września (VIII-IX)

Cebulki szachownicy kostkowatej są małe (średnica około 1,5 cm) i dość wrażliwe na wysychanie. Dlatego nie należy zwlekać z ich sadzeniem.

Odporność: dobra

Szachownica kostkowata rzadko choruje, jeżeli ma odpowiednie warunki. Przyczyną braku kwiatów oraz ginięcia cebul zimą są zwykle błędy w uprawie – zwykle zbyt sucha ziemia.

Ciekawa odmiana szachownicy kostkowatej

• Alba – kwiaty białe

Ciekawostki

• Szachownica kostkowata jest uprawiana w polskich ogrodach od wieków. W XVIII wieku znano ją jako frittularia.

„[…] ku końcowi Kwietnia, lub na początku Maia, wydaią ieden, dwa lub więcey kwiatow, nakształt tulipanow, lecz wiszących. Są w rożnych kolorach, a nayprzednieysze gatunki w szachownicę malowane” – napisał ks. Krzysztof Kluk w książce „O roślinach, ich trzymaniu, rozmnażaniu i zażyciu”, wydanej w 1777 roku.

• Szachownice kostkowate rosną dziko w Polsce m.in. w rezerwatach w Krównikach i Stubnie, a także w rozlewisku rzeki Biebrza.
• Szachownica kostkowata nie jedyną szachownicą uprawianą w ogrodach. Inne to m.in. szachownica bladokwiatowa (Fritillaria pallidiflora), szachownica cesarska (Fritillaria imperialis), szachownica Elwesa (Fritillaria elwesii), szachownica lisia (Fritillaria uva vulpis), szachownica perska (Fritillaria persica).