pomidory wymagania

Pomidory – uprawa i wymagania

Lubią słońce, dobrą ziemię i nawożenie. Pomidory najlepiej uprawiać z rozsady. Dobrze rosną w warzywniku, szklarni, tunelu foliowym, na balkonie.

Pomidory potrzebują dużo słońca. Wtedy mają smaczne, pachnące owoce. Na zdjęciu jest odmiana Pokusa. Fot. Niepodlewam

Pomidory potrzebują dużo słońca. Wtedy mają smaczne, pachnące owoce. Na zdjęciu jest odmiana Pokusa. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Pomidor jadalny, Pomidor zwyczajny, Solanum lycopersicum

Cechy: roślina jednoroczna

Wysokość: 50-250 cm

Wysokość pomidorów zależy od odmiany. Są wśród nich odmiany karłowe oraz odmiany wysokie. Pomidory różnią się także wielkością liści, a nawet ich liczbą i kolorem (od jasnozielonego do ciemnozielonego). Każda odmiana ma także inny wzór krawędzi liści.

W zależności od odmiany są pomidory wiotkołodygowe oraz sztywnołodygowe, o wzroście ciągłym i samokończącym.

Wiele odmian pomidorów dostępne jest w Sklepie Niepodlewam

 

Pomidor Aztek to karzełek. Jednak i tak musi mieć podporę, bo przewraca się pod ciężarem owoców. Fot. Niepodlewam

Pomidor Aztek to karzełek. Jednak i tak musi mieć podporę, bo przewraca się pod ciężarem owoców. Fot. Niepodlewam

Pomidory można prowadzić na kilka sposobów:

  • Przy palikach lub innych podporach – tak można uprawiać wszystkie odmiany pomidorów.
  • Bez palików (pędy ścielą się po ziemi) – do takiej uprawy nadają się niektóre odmiany, zwłaszcza wiotkołodygowe.
  • W wiszących pojemnikach – do takiej uprawy polecane są jedynie niektóre odmiany, zwłaszcza wiotkołodygowe, z owocami typu koktajlowego.
Pomidory przy ażurowych podporach. Fot. Niepodlewam

Pomidory przy ażurowych podporach. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: nasiona i sadzonki

Pomidory prawie zawsze rozmnaża się z nasion. Ukorzeniają się odłamane z piętką pędy pomidorów. Jednak tej sposób stosuje się rzadko, np. gdy pomidor się złamie.

Termin siewu pomidorów: od 1 marca do 15 kwietnia (III-IV)

W polskim klimacie pomidory uprawia się prawie zawsze z rozsady. Jak zrobić rozsadę pomidorów CZYTAJ TUTAJ

Uwaga! Trzeba unikać robienia rozsady pomidorów po 15 kwietnia (IV). Zbyt późno posiane pomidory nie zdążą wydać zbyt wielu owoców. Polskie lato jest dla nich zbyt krótkie! Niewykorzystane nasiona można zostawić na kolejny rok.

Rozsada pomidorów. Fot. Niepodlewam

Rozsada pomidorów. Fot. Niepodlewam

Termin sadzenia do gruntu: koniec maja i początek czerwca (V-VI)

Gdzie sadzić: warzywnik, tunel foliowy, szklarnia, donice na balkonie i tarasie

Pomidory bardzo lubią miejsca, które szybko nagrzewają się od słońca. Bardzo dobrze rosną w pojemnikach, np. na balkonie. Do uprawy w donicach nadają się wszystkie odmiany, zarówno niskie, jak i wysokie. Wysokie odmiany niekoniecznie zajmują dużo miejsca. Szczupłym wysokim pomidorem jest np. Malinowy Retro. Pomidorem-miniaturką jest np. Aztek.

Pomidory uprawiane w donicach. Na zdjęciu jest odmiana Malinowy Kapturek. Fot. Niepodlewam

Pomidory uprawiane w donicach. Na zdjęciu jest odmiana Malinowy Kapturek. Fot. Niepodlewam

Zbiór: lipiec-październik (VII-X)

Termin zbioru pomidorów zależy od odmiany, ale też terminu siewu i nasłonecznienia. Pomidory, które mają za mało słońca, dojrzewają później.
Owoce: od małych (wielkości orzecha laskowego) po bardzo duże (jak kalafiory); okrągłe, owalne i nieregularne; kremowe, żółte, pomarańczowe, czerwone, czarne (wiśniowe lub fioletowe) oraz wielokolorowe.

Wielkość owoców pomidorów zależy przede wszystkim od odmiany. Najmniejsze owoce mają pomidory koktajlowe. Największe zaś z reguły typu malinowego. Nie jest to jednak reguła. Małe owoce ma np. Malinowy Kapturek.

Typowy kolor owoców pomidora to czerwony. Jest jednak mnóstwo odmian w innych kolorach. Przykładem wielobarwnego pomidora jest Tigerella, a czarnego – Black Cherry.

Czarne pomidory ma odmiana Black Cherry. Fot. Niepodlewam

Czarne pomidory ma odmiana Black Cherry. Fot. Niepodlewam

Zastosowanie: sałatki, marynaty, dekoracja dań, soki, na kanapki, ketchup, do suszenia

Smak pomidorów zależy przede wszystkim od odmiany oraz nasłonecznienia. Są odmiany bardziej lub mniej słodkie oraz kwaskowate. Pomidory, które nie rosły w dobrze nasłonecznionym miejscu, nie mają zapachu, są często mdłe, mimo ładnego wyglądu. Na smak oraz zapach mają też wpływ nawożenie i rodzaj podłoża.

Ogólnie najsmaczniejsze są pomidory uprawiane w ziemi, w słońcu, nawożone naturalnymi nawozami.

Stanowisko: słoneczne

Pomidory zdecydowanie najlepiej plonują na słonecznych stanowiskach. W półcieniu też nieźle rosną, ale słabiej kwitną i dojrzewają. Niewiele jest odmian tolerujących lekkie zacienienie. To np. pomidor Aztek.

Ziemia: żyzna, najlepsza jest ziemia kompostowa lub ziemia gnojowa; odczyn od lekko kwaśnego do lekko zasadowego (pH 6,5-7,5)

Pomidory lubią urodzajną ziemię. Najlepiej rosną na stanowiskach w 1 i 2 roku po nawożeniu obornikiem. Pomidory karłowe mają trochę mniejsze wymagania niż pomidory wysokie co do zasobności gleby. Można je także uprawiać w 3 roku po nawożeniu obornikiem.

Dużo kompostu i gnoju – to recepta na obfite plony pomidorów.

Pomidory warto ściółkować, zwłaszcza słomą. Ściółka zapobiega zbyt szybkiemu wysychaniu ziemi oraz gwałtownym zmianom jej temperatury. Ściółkowane pomidory rzadziej chorują.

Pomidory uprawione na słomie. Fot. Niepodlewam

Pomidory uprawione na słomie. Fot. Niepodlewam

Podlewanie: obfite

Pomidory najwięcej wody potrzebują w czasie zawiązywania owoców oraz upałów. Poza tym im więcej mają liści, tym więcej wody trzeba im dostarczyć.

Pomidory dobrze znoszą okresowe przesuszenie. Trzeba jednak uważać z podlewaniem po przesuszeniu, zwłaszcza w czasie upałów. Po gwałtownym podlaniu tak szybko przyswajają wodę, że dojrzewające owoce – z jej nadmiaru – pękają. Takie pomidory trzeba jak najszybciej zerwać i zjeść. Niektóre odmiany są bardziej wrażliwe na pękanie owoców z nadmiaru wody, inne – mniej.

Ten pomidor miał najpierw za sucho, a następnie został obficie podlany. Efekt: pęknięte owoce. Na zdjęciu jest odmiana Maskotka. Fot. Niepodlewam

Ten pomidor miał najpierw za sucho, a następnie został obficie podlany. Efekt: pęknięte owoce. Na zdjęciu jest odmiana Maskotka. Fot. Niepodlewam

Nawożenie: obfite

Pomidory są bardzo żarłoczne. Nawóz stosuje się przynajmniej raz w tygodniu (aż do 15 sierpnia). Dawki nawozu można rozłożyć na mniejsze i nawozić pomidory kilka razy w tygodniu.

Polecane są nawozy naturalne:

Odporność na mróz: brak

W polskim klimacie po 15 sierpnia (VIII) nocy stają się chłodne. Pomidory dobrze znoszą spadki temperatury do kilku stopni Celsjusza. Jednak wtedy przybierają zabarwienie fioletowe (także owoce). To zjawisko naturalne (spowodowane czasową niemożnością przyswajania fosforu), które mija, gdy temperatura rośnie. Zdarza się też wiosną, gdy rozsada pomidorów jest trzymana w chłodzie.

Pomidory niszczą najmniejsze przymrozki.

Pomidor zniszczony przez pierwszy październikowy przymrozek. Fot. Niepodlewam

Pomidor zniszczony przez pierwszy październikowy przymrozek. Fot. Niepodlewam

Choroby i szkodniki: dość dobra (w dużym stopniu zależna od pogody)

Pomidory są wrażliwe na choroby grzybowe, a te najlepsze warunki mają, gdy jest ciepło i deszczowo. W polskim klimacie taka pogoda zdarza się najczęściej w lipcu (VII).

Wrażliwość na choroby grzybowe zależy od odmiany pomidorów oraz pielęgnacji. Przede wszystkim NIE WOLNO podlewać pomidorów na liście, bo to bardzo sprzyja występowaniu chorób grzybowych. Pomidory podlewa się WYŁĄCZNIE przy korzeniach. Trzeba unikać uprawy pomidorów obok ziemniaków oraz przestrzegać zmianowania stanowiska co 3-4 lata.

Choroby grzybowe atakujące pomidory to m.in. alternarioza pomidora, zaraza ziemniaka, zgorzel podstawy łodyg, brunatna zgnilizna owoców pomidora.

W czasie upałów pomidory mogą chorować na suchą zgniliznę wierzchołkową. Nie jest to choroba zaraźliwa lecz fizjologiczna.

Więcej o suchej zgniliźnie wierzchołkowej pomidorów CZYTAJ TUTAJ

Szkodniki są mniejszym problemem niż choroby grzybowe w uprawie pomidorów, ale się zdarzają. To mogą być m.in. drutowce, mszyca brzoskwiniowa, mszyca ziemniaczana smugowa, nicienie, rolnice, stonka ziemniaczana. Ogólnie pomidory nie są przysmakiem szkodników.

 

Zaraza ziemniaka na pomidorze. Fot. Niepodlewam

Zaraza ziemniaka na pomidorze. Fot. Niepodlewam

Ciekawe odmiany pomidorów

Pomidor Malinowy Olbrzym. Fot. Niepodlewam

Pomidor Malinowy Olbrzym. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

  • Pomidory trafiły do Europy pod koniec XVI wieku z Ameryki Południowej. Bardzo długo nie smakowały Europejczykom, uważano je nawet za trujące. Dopiero w XIX wieku zaczęto je uprawiać częściej. Jednak traktowano je raczej jako warzywo przyprawowe. Zdecydowanie bardziej popularne były np. ogórki, melony, dynie. Pomidory stały się popularne, także w Polsce, dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Już wtedy pojawiły się np. czarne pomidory.
  • Pomidory koktajlowe pojawiły się w Polsce w latach 30. XX wieku pod nazwą pomidory gronkowe.