Pachną jak curry i maggi. Kocanki włoskie to przyprawa, zioło i roślina ozdobna. Nadają się do uprawy w donicach oraz gruncie.

Kocanki włoskie to zioło i roślina ozdobne. Nadają się do przycinania np. w kule. Fot. Niepodlewam

Kocanki włoskie to zioło i roślina ozdobna. Nadają się do przycinania np. w kule. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Curry, Curry Plant, Drzewko curry, Helichrysum italicum, Kocanka włoska, Kocanki włoskie, Kocanki włoskie curry, Magi, Maggi, Roślina maggi, Ziele maggi

Nazwa kocanki włoskie (Helichrysum italicum) jest mało znana. Dlatego częściej używa się (także w sklepach ogrodniczych) nazw popularnych, zwłaszcza maggi, drzewko curry oraz Curry Plant. Nawiązują one do silnego zapachu kocanek włoskich, bardzo przypominającego przyprawy curry i maggi. W rzeczywistości kocanki włoskie mają tylko podobny zapach. To zupełnie inna roślina, ale też przyprawa, jak prawdziwe curry i maggi.

Cechy: krzewinka wiecznie zimozielona

Kocanki włoskie uprawia się w Polsce najczęściej jako jednoroczną roślinę ozdobną. Jest to jednak roślina wieloletnia, nadająca się do uprawy w donicach oraz gruncie.

Kocanki włoskie to także roślina lecznicza i przyprawa.

Wysokość: 70 cm

Uwaga! Kocanki włoskie, gdy są uprawiane jako rośliny jednoroczne, osiągają tylko do 30 cm wysokości.

Wymiary kocanek można łatwo regulować cięciem. Obcięte liście i młode pędy nadają na przyprawę oraz kosmetyk, np. do kąpieli.

Młode kocanki włoskie prowadzone w postaci dywanu. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: czerwiec – lipiec (VI-VII)

Kocanki włoskie mają kwiaty żółte. Nadają się na suche bukiety.

Rozmnażanie: nasiona, sadzonki

Kocanki włoskie są średnio trudne do rozmnożenia:

Nasiona – wysiew do doniczek lub skrzynek w kwietniu (IV). Nasiona rozsypuje się powierzchni ziemi. Aby wykiełkować, potrzebują światła, dlatego nasion kocanek nie można przykrywać. Kocanki włoskie kiełkują około 14 dni. Skrzynki trzeba trzymać w ogrzewanych pomieszczeniach, w temperaturze co najmniej 18 stopni Celsjusza. Nasion nie podlewa się konewką lecz zrasza (można kropić dłonią lub pryskać sprayem).

Sadzonki – najlepiej ukorzeniają się sadzonki półzdrewniałe od 1 lutego do 15 marca. Jeśli sadzonki pobiera się zimą z kocanek rosnących w ogrodzie, trzeba je ukorzeniać w domu. Korzenie pojawiają się po około 3 tygodniach. W innych terminach kocanki włoskie ukorzeniają się trudno.

Kocanki można rozmawiać z sadzonkę. Najlepiej ukorzeniają się pod koniec zimy na parapecie. Fot. Niepodlewam

Wykorzystanie: roślina ozdobna, przyprawa, zioło, suche bukiety

Roślina ozdobna – kocanki włoskie można sadzić w gruncie lub donicach. Młode kocanki włoskie pięknie wyglądają na dywanowych rabatach. W donicach kocanki włoskie sadzi się pojedynczo. W gruncie można je uprawiać jako pojedyncze egzemplarze lub w rzędach. Nadają się przycinania, np. w kule. Kocanki włoskie tworzą srebrzyste tło dla innych roślin. Mocno pachną. Ich zapach przypomina curry połączone z maggi oraz szczyptą piołunu.

Przyprawa – kocanki włoskie nadają się na aromatyczną przyprawę do dań mięsnych, rybnych i warzywnych, ziemniaków. Mają gorzkawy smak niepodobny do prawdziwego curry. Obniżają cholesterol.

Zioło – kocanki włoskie mają właściwości lecznicze. Ich olejek jest stosowany m.in. na migreny, łuszczycę, bielactwo, trądzik, blizny, ból mięśni, siniaki. Zapach kocanek włoskich curry ma właściwości antydepresyjne. Do leczniczej kąpieli, np. na problemy skórne, dodaje się kilka kropli (na wannę wody).

Suszone bukiety – kocanki włoskie nadają się do suszenia. Kwiaty ścina się w czerwcu i lipcu (VI-VII)

Kocanki włoskie bardzo intensywnie pachną. Zapach przypomina curry i maggi ze szczyptą piołunu. Fot. Niepodlewam

Zbiór: cały rok (jako przyprawa), czerwiec i lipiec (jako zioło)

W kuchni kocanki włoskie nadają się do użytku w postaci świeżej i suszonej.

Świeże liście – obrywa się na bieżąco, w miarę potrzeb (także zimą). Najbardziej aromatyczne są młode liście kocanki włoskiej curry (wiosną i latem).

Suszone liście – po zebraniu liście kocanki włoskiej rozkłada się cienką warstwą i suszy, np. w suszarce do grzybów, warzyw i owoców.

Uwaga! Najsilniejsze działanie lecznicze ma olejek. Najwygodniej kupić gotowy olejek z kocanki włoskiej w sklepie zielarskim.

Cięcie: maj – sierpień (V-VIII)

Kocanki włoskie curry bardzo dobrze znoszą przycinanie zarówno pojedynczych gałązek, jak i strzyżenie. Można je nawet formować nożycami, np. w kule.

Przycinanie kocanek włoskich nie jest konieczne w przypadku sadzonych jako rośliny jednoroczne. Starsze kocanki włoskie curry warto ciąć. Są wtedy gęściejsze.

Nie przycina się kocanek włoskich uprawianych na kwiaty, np. na suche bukiety.

Ucięte gałązki kocanek włoskich można wykorzystać np. w kuchni i do leczniczych kąpieli w wannie.

Kocanki włoskie przycina się nożycami. Nie jest to trudne. Fot. Niepodlewam

Stanowisko: słoneczne

Kocanki włoskie curry potrzebują dużo słońca. Teoretycznie tolerują lekki półcień, ale wtedy chorują, gorzej zimują, są mniej gęste i słabiej kwitną.

Doskonale Kocanki włoskie curry rosną na nasłonecznionych skalniakach, skarpach, wzniesieniach, przy murach od południa.

Ziemia: przeciętna, przepuszczalna; odczyn pH 6,2-6,5

Kocanki włoskie curry nie mają specjalnych wymagań co do ziemi. Nie może być ona jednak ciężka, gliniasta, podmokła.

Przesadzanie: w gruncie – nie ma potrzeby, w donicach – co 2-3 lata

Podlewanie: zimą – bardzo oszczędne, latem – rzadko, tylko w czasie suszy

Kocanki włoskie curry nie lubią obfitego podlewania. Lepiej rosną, gdy mają za sucho, niż za mokro.

Lepiej kocanki włoskie podlewać za rzadko, niż za często. Fot. Niepodlewam

Nawożenie: co 2 tygodnie od kwietnia do lipca (IV-VII)

Jeśli kocanki włoskie curry są uprawiane jako zioło, do nawożenia najlepiej stosować nawóz naturalny, np. z odchodów dżdżownic. Gdy są hodowane jako ozdoba, można stosować nawozy uniwersalne (sztuczne), według dawek na opakowaniach.

Odporność na mróz: średnia

Odporność na mróz kocanek włoskich w gruncie zależy od stanowiska i terminu sadzenia. Najlepiej zimują kocanki włoskie posadzone w gruncie na przełomie maja i czerwca (V-VII) oraz rosnące w zacisznych, słonecznych miejscach. Korzystne są dla nich zimy ze średnimi opadami śniegu. Zdarza się, że te same kocanki włoskie jednej zimy doskonale znoszą mróz, a kolejnej – podmarzają.

Przemarznięte pędy kocanek włoskich trzeba wiosną uciąć. Rośliny szybko się regenerują.

Kocanki włoskie uprawiane w donicach trzeba na zimę przenieść do chłodnego pomieszczenia z oknem, np. garażu, albo okręcić donicę np. tekturą, kocem, folią bąbelkową. Na wierz ziemi warto nasypać ściółkę, np. z kory lub szyszek.

Choroby i szkodniki: odporne

Kocanki włoskie curry chorują rzadko. Nadmierne podlewane powoduje, że atakują je choroby grzybowe.