Jej jabłka mają unikalny smak oraz pięknie pachną. Jabłoń Koksa Pomarańczowa to stara odmiana z XIX wieku. Może przemarzać. Jest odporna na parcha.
Jabłoń Koksa Pomarańczowa – rysunek z książki „Deutsche Pomologie” Wilhelma Lauche z 1882-1883, ze zborów biblioteki Wageningen UR. W Polsce nazywana jest także Koksa oraz – rzadko – Pomarańczowe Coxa i Reneta Coxa Pomarańczowa.
Inne nazwy: Aranciata di Cox, Cox, Coxa, Cox Orange, Cox Orange Pippin, Cox Orangen Pippin, Cox Orangen Reinette, Cox Orangen Renette, Cox’s Orange, Cox’s Orange Pepping, Cox’s Orange Rtte, Cox’s Orange Reinette, Cox’s Orange-Peppin, Cox’s Orange-Pippeling, Cox’s Orangen Pippin, Cox’s Orangen Reinette, Cox’s Orangen-Reinette, Cox’s Pomeranzen Pepping, Coxova Reneta, Kemp’s Orange, Koksa, Orange de Cox, Peppeling Cox Orange, Pomarańczowe Coxa, Reinette Cox’s Orangen, Reinette Orange, Reinette Orange de Cox, Renet Coksa, Renet Cox Portocaliu, Renet Coxa, Renet Portocaliu, Reneta Coxa Pomarańczowa, Russet Pippin, Verbesserte Muscat Reinette, Verbesserte Muscat-Reinette
Pochodzenie: 1825 rok (Anglia)
Jabłoń Koksa Pomarańczowa to jedna z najpopularniejszych odmian angielskich. Jej jabłka bardzo lubią Brytyjczycy.
Dojrzewanie: listopad-marzec (XI-III)
Jabłka Koksa Pomarańczowa zrywa się pod koniec września (IX). Do jedzenia nadają się po odleżeniu w chłodzie – od listopada (XI). Dobrze się przechowują aż do marca (III).
Owoce: średniej wielkości (średnica 6-7 cm); lekko spłaszczone; skórka matowa, dość gruba, żółta z dużym, mocnym, smugowatym czerwonopomarańczowym rumieńcem obejmującym cały owoc; miąższ żółtobiały, delikatny, soczysty, słodki, z nutami orzechów, gruszek i pomarańczy; pięknie i mocno pachną
Jabłonki Koksa Pomarańczowa im są starsze, tym obficiej owocują.
Jabłka Koksy Pomarańczowej mają wspaniały smak z nutą pomarańczy i pomarańczowy kolor. Fot. Niepodlewam
Przeznaczenie: owoce deserowe, a także do ciast
Gleba: najlepsza jest żyzna, lekko kwaśna (idealne pH 6,2-6,7)
Jabłoń Koksa Pomarańczowa toleruje też ziemię słabszą, piaszczystą.
Tak o niej pisał prof. Edmund Jankowski (1849-1938) w książce „Ogrody na piasku” w 1913 roku: „Udaje się nawet na głębokim piasku, lecz z żyznym podkładem”.
Stanowisko: słoneczne
Jabłoń Koksa Pomarańczowa rośnie w młodym wieku szybko, a w starszym – wolno. Tworzy kulistą koronę. Drzewo powinno być przycinane co roku. Ma dość cienkie gałązki.
Odporność: może przemarzać; odporna na parcha i zarazę ogniową, w deszczowe lata bywa atakowana przez mączniaka
Możliwość przemarzania to wada jabłoni Koksa Pomarańczowa. Jednak to odmiana sadzona w Polsce od ponad 100 lat. W starych sadach spotyka się egzemplarze kilkudziesięcioletnie w dobrej kondycji i uprawiane bez chemicznej ochrony.
Młode drzewka powinny być zabezpieczane przed mrozem.
Zapylacze: Discovery, Elstar, Empire, Gala, Golden Delicious, Granny Smith, Idared, Inflancka (Papierówka), James Grieve, Jonathan, Katja, Królowa Renet, Laxton Superb, Maigold, McIntosh, Red Delicious, Spartan
Ciekawostki
- Jabłoń Koksa Pomarańczowa to krzyżówka Ribston Pippin z nieznaną odmianą (być może była to Reneta Blenheimska).
- Koksę Pomarańczową wyhodował Richard Cox (1766-1845) w 1825 roku w Colnbrook Lawn w Anglii. Od jego nazwiska odmiana ma nazwę. Był piwowarem, który ogrodnictwem zajął się na emeryturze. W Colnbrook Lawn odbywają się festiwale jabłek. Dziś to okolice londyńskiego lotniska Heathrow.
- Od jabłoni Koksa Pomarańczowa pochodzą dziesiątki innych odmian, zarówno krzyżówek, jak i sportów. Sportem jest np. Red Cox (Czerwona Koksa).
- Jabłonie Koksa Pomarańczowa mają owoce o unikalnym smaku. Jednak długo zdobywały popularność. Dopiero w 1962 roku, czyli ponad 100 lat od wyhodowania, jabłoń Koksa Pomarańczowa zdobyła First Class Certficate Royal Horticultural Society.
O innych starych odmianach jabłoni CZYTAJ TUTAJ
Źródło:
*wiedza własna
*”Deutsche Pomologie”, Wilhelm Lauche, 1882-1883 rok
*„Ogrody na piasku”, Edmund Jankowski, 1913 rok
Publikacja rysunku z XIX wieku jabłoni Koksa Pomarańczowa za zgodą biblioteki Wageningen UR w Holandii
