To stara, polska odmiana odporna na mróz. Grusza Grumkowska znana jest także jako Kalebasa oraz Kalebasa Płocka. Jej odporność na choroby zależy od gleby.
Grusza Grumkowska – rysunek z książki „Deutsche Pomologie” Wilhelma Lauche z 1882-1883, ze zborów biblioteki Wageningen UR. W Polsce jest też znana jako Kalebasa oraz Kalebasa Płocka.
Inne nazwy: Bera Grumkowska, Bera z Grumkowa, Bere Grumkov, Beurre de Grumkow, Grumgauer, Grumkower Butterbirne, Grumgauer, Grumkover Butterbirne, Grumkover Winterbirne, Kalebasa, Kalebasa Płocka, Moriseau, Morizeau, Poire de Grumkow
Pochodzenie: XVIII wiek lub wcześniej (Polska)
Dojrzewanie: październik (X)
Gruszki Grumkowskie nie nadają się do długiego przechowywania (tylko do 4 tygodni).
Owoce: średnie, duże i bardzo duże (długość 7-10 cm); wydłużone; skórka gładka, zielonożółta z rdzawymi plamkami, czasem z delikatnym rumieńcem od słońca; mają bardzo charakterystyczne guzy; miąższ biały, soczysty, miękki, gruboziarnisty, lekko kwaskowy, smaczny
Gruszki Grumkowskie, nazywane też Kalebasami Płockimi, nie są ładne z wyglądu ze względu na guzy. Nie jest to jednak objaw choroby lecz po prostu genów. To cecha tej odmiany.
Przeznaczenie: świetne do jedzenia na surowo, do ciast i suszenia
Gleba: przeciętna, ale powinna być wilgotna, najlepiej z dodatkiem gliny; odczyn lekko kwaśny (pH 6,2-6,7)
Grusza Grumkowska ma nietypowe wymagania co do gleby, co ma bardzo duży wpływ na jej odporność na choroby. Dlatego świetnie rośnie bez oprysków tylko w niektórych regionach.
Trzeba pamiętać, że to odmiana, którą wyhodowano nad Morzem Bałtyckim. Ziemia może być wręcz słaba, ale musi być wilgotna. Idealne są ogrody i sady położone nad morzem, rzekami, jeziorami, na wyspach. W Polsce doskonałe są np. tereny przy Zalewie Wiślanym. W Niemczech grusze Grumkowskie były sadzone np. na wyspie Rugia.
Stanowisko: słoneczne
Grusza Grumkowska rośnie szybko i osiąga duże rozmiary. Jest długowieczna. Zaczyna szybko plonować. Rodzi dużo owoców.
Odporność: bardzo dobra na mróz; na choroby w zależności od gleby
Grusza Grumkowska ma odporność uzależnioną od gleby. Gdy jest posadzona w odpowiedniej, czyli lekko wilgotnej, rośnie zdrowo bez chemicznych oprysków i wydaje bardzo duże owoce.
Jeśli posadzi się ją w ziemi zbyt suchej, choruje oraz rodzi owoce małe i często popękane.
Ogrodnik M.Kordus miał gruszę Grumkowską w ogrodzie przy ul. Żytniej 34 w Warszawie na początku XX wieku. Tak opisał swoje spostrzeżenia w czasopiśmie „Ogrodnik” w 1920 roku:
„[…] na ziemi piaszczystej rok rocznie jest poplamiona, cierpi więc od grzybka, i i nie tylko owoce, ale gałązki i liście, pomimo że drzewo ma wspaniałą koronę i jest pięknie rozrośnięte. Pień drzewa jest bardzo ładny i zdrowy”.
Zapylacze: Krzywka, Lektjera
Ciekawostki
- Grusza Grumkowska to polska odmiana. Wyhodowano ją najprawdopodobniej w okolicach Darłowa (nad Morzem Bałtyckim) w XVIII wieku lub wcześniej.
W Polsce była i do dziś jest znana pod trzema nazwami: Grumkowska oraz Kalebasa Płocka i Kalebasa.
- Na przełomie XIX i XX wieku toczyły się spory wśród ogrodników, czy grusza Grumkowska to odmiana polska, czy niemiecka. Po raz pierwszy gruszę Grumkowską opisał w 1806 roku Rosjanin Grumkow na łamach czasopisma niemieckiego.
W polskim czasopiśmie „Ogrodnik” tak pisano w 1920 roku o pochodzeniu gruszy Grumkowskiej (Kalebasy Płockiej):
„Odmiana ta na pewno jest naszą, tylko wywieziona od nas do Niemiec. W Płocku, w ogródku Holza, w Wyszogrodzkiem, w sadach dworskich i wiejskich, znajduje się tej kalebasy wiele drzew starych, znacznie większych niż te, jakie spotykamy w Niemczech”.
- Grusze Grumkowskie popularyzowali kupcy niemieccy, którzy transportowali towary rzekami, m.in. Wisłą. Zawozili młode drzewka do Niemiec, ale też do polskich miast położonych w dorzeczu Wisły. Z sadów z Kalebasą Płocką, czyli Grumkowską, słynął kiedyś np. Frombork.
- Na przełomie XIX i XX wieku grusza Grumkowska była sadzona w ogrodach przy polskich szkołach. Lubiły ją dzieci.
O innych starych odmianach grusz CZYTAJ TUTAJ
Źródło:
*wiedza własna
*„Ogród szkolny”, Franciszek Langauer i Eustachy Wołoszczak, 1889 rok
*„Obstarten”, Johann-Heinrich Rolff, 2002 rok
*„Ogrodnik” z 1920 roku
*”Deutsche Pomologie”, Wilchelm Lauche, 1882-1883 rok
Publikacja ryciny gruszki Grumkowska (Kalebasa Płocka) z XIX wieku za zgodą biblioteki Wageningen UR w Holandii
