cytryny

Cytryna zwyczajna – uprawa, odporność, cięcie

Nietrudno ją uprawiać na parapecie. Cytryna zwyczajna dobrze kwitnie i owocuje. Warunek: sadzonka musi pochodzić z owocującego drzewka.

Cytryna zwyczajna bardzo dobrze owocuje w donicach, zwłaszcza w dużych. Na zdjęciu jest odmiana Villafranca. Fot. Niepodlewam

Cytryna zwyczajna bardzo dobrze owocuje w donicach, zwłaszcza w dużych. Na zdjęciu jest odmiana Villafranca. Fot. Niepodlewam

Cechy: krzew albo niskie drzewo owocowe i ozdobne

Inne nazwy: Citrus limon, Cytryna, Cytryna właściwa, Drzewko cytrynowe

Pochodzenie: co najmniej 3.000 lat temu (prawdopodobnie Chiny)

Cytryna zwyczajna to jedno z najstarszych drzew owocowych.

Wysokość: 1-4 m (w zależności od cięcia)

W donicach cytryna zwyczajna karłowacieje. Zwykle prowadzi się ją do 1 metra wysokości. Jeśli jest uprawiana w oranżerii albo w dużym salonie, można jej pozwolić osiągnąć większe wymiary.

Małe rozmiary nie przeszkadzają cytrynom obficie kwitnąć i owocować.

Szerokość: 0,5-1 m

Cytryna zwyczajna rośnie w donicach dość szybko. Rocznie gałązki wydłużają się po około 10 cm. Jej wymiary bardzo łatwo reguluje się cięciem.

Kwitnienie: prawie cały rok

Cytryny uprawiane w donicach kwitną obficie i prawie bez przerwy, o ile mają odpowiednie warunki. Mniej kwiatów (lub wcale) jest w styczniu-lutym (I-II) oraz w okresie dojrzewania owoców.

Kwiaty: białe (rzadziej różowo-białe), o średnicy około 3 cm, mocno pachnące (szczególnie wieczorem)

Cytryny, ze względu na bardzo silny zapach, lepiej nie uprawiać w sypialniach. Jest przyjemny, cytrynowy, ale może przeszkadzać podczas spania.

Kwiaty cytryny mocno i przyjemnie pachną. Można je zrywać i wrzucać np. do herbaty. Fot. Niepodlewam

Kwiaty cytryny mocno i przyjemnie pachną. Można je zrywać i wrzucać np. do herbaty. Fot. Niepodlewam

Owoce: jadalne; małe, średnie lub duże (w zależności od odmiany); skórka żółta; miąższ żółty lub różowy (w zależności od odmiany)

Cytryna zwyczajna bardzo dobrze owocuje na parapecie. Sadzonka KONIECZNIE musi pochodzić z owocującej rośliny. Cytryny wyhodowane z nasion zaczynają owocować dopiero po przejściu przez okres młodociany, który trwa 5-20 lat.

Owoce mogą się zawiązywać bez zapylania albo po zapyleniu pyłkiem z tej samej rośliny. Nie ma potrzeby przenoszenia go z kwiatka na kwiatek np. przy pomocy pędzelka.

Niektóre odmiany cytryn mają grubą skórkę. Po starciu na tarce nadaje się ona np. do ciast.

Stanowisko: słoneczne

Cytryna zwyczajna latem musi mieć zapewnione słońce. Można ją wynieść na balkon lub do ogrodu. Po wystawieniu zwykle zrzuca kwiaty i owoce (wszystkie lub część). Jest bowiem wrażliwa na zmianę kąta padania światła. Szybko jednak wypuszcza nowe kwiaty i znowu owocuje.

To samo zjawisko ma miejsce po przesunięciu cytryny na parapecie. Dlatego doniczki nie należy przekręcać. By umyć okno, najlepiej zaznaczyć na parapecie, gdzie stała cytryna i ustawić ją w tym samym miejscu.

Cytryna zwyczajna lubi spędzać lato na dworze. Owocujące drzewka można podziwiać np. w ogrodzie Pałacu Branickich w Białymstoku. Fot. Niepodlewam

Cytryna zwyczajna lubi spędzać lato na dworze. Owocujące drzewka można podziwiać latem np. w ogrodzie Pałacu Branickich w Białymstoku. Fot. Niepodlewam

Ziemia: kwaśna (pH 5,5-6,5)

Najlepiej używać gotowego podłoża do cytrusów, np. ze sklepu Niepodlewam.

Podlewanie: umiarkowane

Najlepsza jest woda miękka, np. z dzbanka z filtrem. Można też używać wody z kranu, ale nie może być ona twarda (słabo się w niej pieni mydło).

Należy podlewać częściej, ale mniej. Cytryna nie powinna mieć ziemi ani zbyt mokrej, ani zbyt suchej. Lepiej jednak znosi przesuszenie niż nadmierne podlewanie.

W styczniu i lutym cytryny przechodzą krótki okres spoczynku na parapetach. Wtedy podlewa się je oszczędnie.

Nawożenie: marzec- wrzesień (III-IX)

Cytryna zwyczajna, jeśli dojrzewają na niej owoce, może być nawożona jeszcze w październiku (X).

Nawóz do cytryny powinien zawierać żelazo. Najwygodniej używać gotowego nawozu do cytrusów. Z naturalnych nawozów można stosować np. preparaty na bazie odchodów dżdżownic.

Więcej o nawożeniu cytryny CZYTAJ TUTAJ

Rozmnażanie: sposobów jest kilka; ogólnie cytrynę łatwo rozmnożyć

  • Ukorzenianie sadzonek – od marca do końca czerwca (III-VI) oraz wrzesień (IX); ukorzenianie trwa długo, nawet do 2 miesięcy. Kwiaty i owoce często pojawiają się już podczas ukorzeniania, ale jeśli sadzonka była z owocującego drzewka.
  • Odkłady – powietrzne lub po przygięciu do ziemi. Takie cytryny od razu kwitną i owocują, jeśli odkład był zrobiony na owocującym drzewku. Łatwiejsze do wykonania są odkłady powietrzne.
  • Siew nasion – można je siać bez względu na parę roku bezpośrednio do doniczki. Tak wyhodowane cytryny rosną zwykle bardzo ładnie, ale nie owocują wiele lat, bo przechodzą okres młodociany (trwa 5-20 lat).
  • Szczepienie – od końca marca do końca maja; najlepsze są oczka z przyrostów wiosennych tegorocznych lub jesiennych zeszłorocznych owocujących drzewek. Szczepione cytryny bardzo szybko zaczynają kwitnąć i owocować.
Sadzonki cytryny prawie od razu zaczynają kwitnąć i owocować. Zawiązki owoców trzeba usuwać, by sadzonka mogło podrosnąć. Fot. Niepodlewam

Sadzonki cytryny – pobrane z owocującego drzewka – prawie od razu zaczynają kwitnąć i owocować. Zawiązki owoców trzeba usuwać, by mała sadzonka mogła podrosnąć. Fot. Niepodlewam

Cięcie: luty-marzec (II-III)

W sezonie wegetacyjnym można także przycinać młode przyrosty.

Cięcie sprawia, że cytryna zwyczajna ma pożądany kształt i wielkość. Można ją formować np. w kształcie kuli.

Wytrzymałość na mróz: brak

Cytryna zwyczajna toleruje spadki temperatury prawie do 0 stopni Celsjusza. Jednak reaguje np. zrzucaniem liści i owoców. Szybko się regeneruje po wstawieniu do domu czy oranżerii.

Choroby i szkodniki: odporna

Cytryna zwyczajna, jeśli choruje, to najczęściej z powodu braku żelaza (blade, żółknące liście) oraz nadmiernego podlewania (gnicie korzeni).

Ze szkodników cytryny atakują m.in. misecznik cytrusowiec, przędziorek chmielowiec i wełnowiec cytrusowiec.

Blade, żółknące liście to objaw braku żelaza. Fot. Niepodlewam

Blade, żółknące liście to objaw braku żelaza. Fot. Niepodlewam

Zapylacze: nie potrzebuje

Ciekawe odmiany

  • Arancino – owoce żółte z żółtym miąższem; z 1962 roku
  • Berna – owoce żółte z żółtym miąższem; z 1965 roku
  • Corpaci – owoce żółte z żółtym miąższem; z 1968 roku
  • Genoa – owoce żółte z żółtym miąższem; z 1914 roku
  • Italian Pink – owoce żółte z różowym miąższem; nieznane pochodzenie
  • Villafranca – owoce żółte z żółtym miąższem; z XIX wieku

Ciekawostki

  • Cytryna zwyczajna dość łatwo krzyżuje się z innymi cytrusami. Jedna z najbardziej znanych krzyżówek to cytryna ponderoza, znana w Polsce najczęściej jako cytryna skierniewicka. Wyhodowano ją w XIX wieku w USA ze skrzyżowania cytryny i cytronu.
Cytryna ponderoza to krzyżówka cytryny zwyczajnej oraz cytronu. Na parapetach także rośnie i owocuje bardzo dobrze. Fot. Niepodlewam

Cytryna ponderoza (jej popularna nazwa w Polsce to cytryna skierniewicka) jest krzyżówką cytryny zwyczajnej oraz cytronu. Na parapetach rośnie i owocuje bardzo dobrze. Fot. Niepodlewam