Kwitnie zimą. Cyklamen perski to piękna roślina doniczkowa, znana dawniej jako gduła. Aby ponownie zakwitł, potrzebuje okresu spoczynku.
Cyklamen perski kwitnie zimą. Kwiaty są w różnych kolorach. Fot. Flower Council of Holland/thejoyofplants.co.uk
Inne nazwy: Cyclamen persicum, Fiołek alpejski, Gduła
Dzikie cyklameny perskie rosną na terenie dawnej Persji. Stąd nazwa.
Cechy: bylina
Organem przetrwalnikowym cyklamenów perskich są bulwy. Im mają więcej lat, tym są większe. Osiągają nawet kilkanaście centymetrów średnicy.
Liście i kwiaty cyklamenów wyrastają na przełomie jesieni i zimy. W tym okresie cyklamen perski jest sprzedawany w sklepach, jako kwiat doniczkowy.
Po przekwitnieniu cyklamen perski przechodzi stan spoczynku przez 3-4 miesiące. Jego liście stopniowo zasychają. Cyklamen wypuszcza młode liście i kwiaty znowu na przełomie jesieni i zimy.
Bulwy cyklamenów perskich. Fot. Niepodlewam
Wysokość: 15-30 cm
Kwiaty: białe, różowe, czerwone, fioletowe i wielobarwne; płatki gładkie, falujące i postrzępione
Cyklameny kupione w sklepie zwykle kwitną w mieszkaniu 4-8 tygodni. Kwitnienie jest dłuższe, jeżeli w pomieszczeniu panuje temperatura 12-18 stopni Celsjusza.
Zapach: brak lub delikatny (w zależności od odmiany)
Liście: zielone i wielobarwne z marmurkowatymi wzorami; o brzegach gładkich i postrzępionych
Liście cyklamenów perskich mają różne wzory (w zależności od odmiany). Fot. Flower Council of Holland/thejoyofplants.co.uk
Rozmnażanie: nasiona
Siew nasion cyklamenów jest trudny w uprawie amatorskiej. Nasiona można siać od lipca do lutego (VII-II). W praktyce najlepiej siać cyklameny jesienią, ponieważ wtedy najłatwiej zapewnić im optymalną temperaturę kiełkowania, czyli 18-20 stopni Celsjusza. Nasiona sieje się na głębokość 0,5-1 cm. Kiełkują po 4-7 tygodniach. Parapet powinien być jasny lecz nie w pełnym słońcu.
Uwaga! Teoretycznie można też rozcinać bulwy cyklamenów, by uzyskać kilka roślin. W praktyce to trudne, ponieważ skaleczone bulwy cyklamenów często chorują i giną. Zdecydowanie wygodniej kupować cyklameny kwitnące (wyhodowane z nasion), przechowywać i doprowadzać do kolejnego zakwitnięcia.
Cięcie: nie ma potrzeby
Przekwitłe kwiaty oraz zasychające liście cyklamenów należy wyskubywać (w całości). Unikać trzeba ucinania. Rany po wyskubywaniu łatwiej się goją niż cięte.
Stanowisko: jasne lecz nie w pełnym słońcu
Cyklamen perski najlepiej rośnie w mieszkaniach chłodnych. Wtedy zakwita na parapecie co roku.
W mieszkaniach mocno ogrzewanych (powyżej 18 stopni Celsjusza) cyklameny lepiej traktować jako sezonową dekorację (aż przekwitną), a potem wyrzucić. Gdy cyklameny mają za ciepło, ich bulwy słabo przechodzą okres spoczynku, chorują i zasychają.
Lato cyklamen perski może spędzać w półcieniu na balkonie.
Cyklameny perskie to elegancja dekoracja np. stołu. Fot. Flower Council of Holland/thejoyofplants.co.uk
Ziemia: żyzna, przepuszczalna; odczyn lekko kwaśny pH 5-6,5
Przesadzanie: co rok
Dobre terminy na przesadzanie cyklamenów to marzec (III) albo przełom lata i jesieni.
Podlewanie: umiarkowane – w okresie wypuszczania liści i kwitnienia, mało – w czasie spoczynku
Cyklamen perski nie może mieć za mokrej ziemi. Aby uniknąć zalewania bulwy (gnije z tego powodu), można wlewać wodę do podstawki i po 10-15 minutach resztę wylać.
Zapadający w spoczynek cyklamen perski stopniowo traci liście. Ilość wody stopniowo trzeba zmniejszać, tak aby bulwa na nie wyschła.
Uwaga! Cyklamen perski nie lubi zraszania i nabłyszczania liści.
Nawożenie: co 2 tygodnie od pojawienia się pąków kwiatowych do końca kwitnienia
Odporność na mróz: brak
Cyklamen perski nie lubi także zimnych przeciągów. Nie należy go stawiać na parapetach nieszczelnych okien.
Cyklamen perski można sadzić w niezbyt ciepłej oranżerii. Fot. Niepodlewam
Choroby i szkodniki: odporny
Cyklamen najłatwiej zniszczyć nadmiernym podlewaniem. Z tego powodu atakują go choroby grzybowe. Wrotami infekcji grzybowych są również skaleczenia, zwłaszcza bulwy. Dlatego liście i przekwitłe kwiaty należy wyskubywać palcami, a nie ucinać.
Ze szkodników cyklameny bywają atakowane najczęściej przez mszyce i przędziorki.
Ciekawe odmiany cyklamenów perskich
- Odoratum – grupa cyklamenów z kwiatami pachnącymi
- Rococo – grupa cyklamenów z kwiatami o płatkach karbowanych i postrzępionych
Warto wiedzieć
- Cyklameny perskie (Cyclamen persicum) nie nadają się do uprawy w ogrodach, bo zimy w Polsce są dla nich zbyt mroźne. Jest wiele innych gatunków cyklamenów, które można sadzić w gruncie. To m.in. cyklamen bluszczolistny (Cyclamen hederifolium), cyklamen dyskowaty (Cyclamen coum), cyklamen purpurowy (Cyclamen purpurascens).
