Ma jadalne liście i łodygę. Sałata łodygowa jest odporna i niewymagająca. Znana jest także jako głąbik krakowski czy sałata szparagowa.
Sałata łodygowa ma charakterystyczne, długie liście. Jest mniej wymagająca niż np. sałata masłowa. Fot. Niepodlewam
Inne nazwy: Głąbik, Głąbik krakowski, Głąbiki krakowskie, Lactuca augustana, Sałata krakowska, Sałata szparagowa
Cechy: roślina jednoroczna
Wysokość: 30-50 cm (w czasie kwitnienia do 100 cm)
Szerokość: około 20 cm
Sałaty łodygowe tworzą luźne rozety liściowe na grubym, wysokim pędzie. Liście można obrywać pojedynczo albo wyrywać całe rośliny w korzeniami.
Po oberwaniu wszystkich liści, łodyga przypomina szparag – stąd popularna nazwa sałata szparagowa. Jest jadalna.
Rozmnażanie: nasiona
Sałata łodygowa jest wrażliwa na długość dnia. Gdy dzień jest długi, zakwita. Staje się wtedy niesmaczna. Dlatego trzeba przestrzegać terminów siewu.
Sałatę łodygową można siać od razu do gruntu albo z rozsady:
- Siew do gruntu – od 15 marca do 15 kwietnia (III-IV) oraz ostatni tydzień czerwca (VI) i pierwszy tydzień lipca (VII);
- Rozsada – od 15 do 31 marca (III), sadzenie do gruntu od 10 do 25 kwietnia (IV)
Głębokość siewu: 1 cm
Sałata łodygowa dobrze znosi wiosenne przymrozki
Zastosowanie: łodygi i liście są świetne do sałatek, na kanapki, dekoracji dań; łodygi można także kwasić, gotować, dodawać do dań duszonych
Ma smak podobny jak sałata rzymska. Liście są mocne, grube. Najlepiej smakuje do zakwitnięcia. Potem zarówno liście, jak i łodyga stają się twarde, włókniste.
[…] wcześnie z wiosną można je kwasić jak ogórki, które w smaku zupełnie przypominają. Hodowla jest taka sama jak zwykłej sałaty, tylko sadzimy rzadziej na 30-40 cm” – napisał Władysław Kublik w książce „Ogrodnictwo w nowej Polsce” w 1920 roku.
Stanowisko: słoneczne
Gdzie siać i sadzić: warzywnik, szklarnia, tunel foliowy, donice
Sałata łodygowa bardzo dobrze rośnie w donicach, np. na balkonie. Donice powinny mieć pojemność przynajmniej 10 litrów. Wtedy łatwiej utrzymać odpowiednią wilgotność ziemi.
Gleba: przeciętna lub żyzna, próchnicza; odczyn od lekko kwaśnego do lekko zasadowego (pH 6-7,5)
Sałata łodygowa najlepiej rośnie w pierwszym roku po oborniku. Bardzo lubi stanowiska nawiezione kompostem.
Podlewanie: umiarkowane
Głąbiki mają dość mocny system korzeniowy. Lubią mieć lekko wilgotną ziemię, ale nie mokrą. Tolerują lekkie przesuszenie.
Łodygi sałaty łodygowej, po oberwaniu liści, przypominają szparagi. Można je jeść na surowo, dusić, gotować, zapiekać. Fot. Niepodlewam
Nawożenie: w amatorskiej uprawie nie ma potrzeby
Odporność na mróz: do minus 6 stopni Celsjusza
Choroby i szkodniki: odporna
Bardzo rzadko sprawia problemy. Rośnie zdrowo. Jest bardziej odporna niż np. sałata masłowa.
Występowaniu chorób grzybowych sprzyjają nadmierne podlewanie oraz podmokła gleba.
Ciekawa odmiana sałaty łodygowej
- Karola – liście zielone, łodyga czerwonawa
Warto wiedzieć
- Sałata łodygowa jest uprawiana w Polsce co najmniej od XIX wieku. Popularna była zwłaszcza w okolicach Krakowa, gdzie nazywano ją głąbikami. Do dziś jest często znana jako głąbiki krakowskie.
W innych regionach Polski słabo znano sałatę łodygową:
„Do oryginalnych należy bardzo mało u nas uprawiana sałata, nazwana Krakowskiemi głąbikami (Lactuca Augustana)” – pisał „Ogrodnik Polski” w 1882 roku.
- Obecnie nasiona sałaty łodygowej łatwo kupić.
