Rumianek pospolity – uprawa i rozmnażanie

Jego uprawa w ogrodzie jest łatwa. Rumianek pospolity to zioło o wielu zastosowaniach. W jego towarzystwie lepiej rosną warzywa.

Rumianek pospolity bardzo dobrze rośnie w ogrodach. Zwiększa odporność innych roślin. Najlepiej pozwolić, by rozsiewał się sam. Fot. Niepodlewam

Rumianek pospolity bardzo dobrze rośnie w ogrodach. Zwiększa odporność innych roślin. Najlepiej pozwolić, by rozsiewał się sam. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Chamomilla recutita, Marunka, Kamelki, Matricaria chamomilla, Rumianek lekarski, Rumianek pachnący, Rumianek prawdziwy, Rumien

Cechy: roślina jednoroczna

Rumianek pospolity uprawia się w gruncie (bez rozsady). Możliwa jest uprawa w donicach.

Wysokość: około 50 cm (w zależności od odmiany)

Kwitnienie: maj – sierpień (V-VIII)

Rumianek pospolity ma kwiaty z żółtymi środkami i białymi płatkami. Ich średnica wynosi 2-3 cm. Mocno pachną (tak jak cała roślina).

W miarę przekwitania białe płatki rumianków odchylają się do dołu.

Przekwitający rumianek. Fot. Niepodlewam

Przekwitający rumianek. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: nasiona

Rumianek pospolity jest łatwy do rozmnożenia. Wystarczy posiać go raz, by na lata zadomowił się w ogrodzie. Łatwo się rozsiewa, ale nie zachwaszcza ogrodu.

Nasiona rumianku wysiewa się do gruntu w dwóch terminach:

  • Wiosną – w marcu i kwietniu (III-IV)
  • Jesienią – we wrześniu (IX)

Rumianek pospolity sieje się bez przykrywania ziemią. Nasiona potrzebują światła, by wzejść.

Nasiona rumianku można siać w rzędach lub luźno rozrzucić, np. na brzegach warzywnika (w celu biologicznej ochrony warzyw).

Nasiona rumianku pospolitego. Fot. Niepodlewam

Nasiona rumianku pospolitego. Fot. Niepodlewam

Wykorzystanie: w kuchni – herbatka ziołowa, dekoracja dań (kwitami); w lecznictwie – stany zapalne skóry i gardła, problemy z trawieniem, choroby kobiece, oparzenia; w kosmetyce – płukanka do włosów, dodatek do kąpieli, maseczki, kremy; w ogrodzie – pożyteczne zioło w uprawie współrzędnej, biopreparaty na szkodniki

Rumianek pospolity zawiera około 1% olejku eterycznego o właściwościach leczniczych. W jego składzie są m.in. chamazulen oraz bisabolol. Rumianek pospolity jest ziołem wykorzystywanym od wieków.

Olejek zawarty w rumianku ma również właściwości przydatne w ogrodzie. Poprawia odporność rosnących obok roślin. Wyciąg z rumianku – w postaci oprysku – chroni je przed szkodnikami, np. mszycami, przędziorkami, gąsienicami. Napar z rumianku to naturalna zaprawa do nasion i cebul.

Zbiór: maj – sierpień (V-VIII)

Surowcem zielarskim rumianku pospolitego są koszyczki kwiatowe. Zbiera się kwiaty świeżo rozkwitłe, przez cały sezon.

Do biopreparatów w ogrodzie można używać także ziela rumianku. Ściana się pędy o długości około 20 cm (z kwiatami i liśćmi).

Rumianek pospolity nadaje się do użytku w postaci świeżej i suszonej.

  • Świeży rumianek pospolity – kwiaty i pędy obrywa się na bieżąco, w miarę potrzeb, np. do kąpieli , na herbatkę ziołową oraz biopreparaty ogrodowe.
  • Suszony rumianek pospolity – kwiaty lub pędy ścina się i suszy, np. w suszarce do warzyw i owoców. Temperatura suszenia rumianku nie powinna przekraczać 35 stopni Celsjusza.
Młode rumianki są delikatne. Fot. Niepodlewam

Młode rumianki są delikatne. Fot. Niepodlewam

Stanowisko: słoneczne

Rumianek pospolity rośnie dobrze wyłącznie na słonecznych miejscach. Lubi mieć jednak korzenie w lekkim półcieniu, np. pod liśćmi warzyw czy traw.

Rumianek pospolity warto siać w warzywniaku. Dzięki eterycznemu olejkowi, który zawiera m.in. chamazulen oraz bisabolol, warzywa obok rumianku zawsze rosną lepiej oraz są zdrowsze.

Szczególnie dobry wpływ rumianek pospolity ma na warzywa kapustne oraz cebulę i czosnek.

Rumianek pospolity nadaje się na kwietne łąki, zwłaszcza koszone rzadko lub wcale.

Obok rumianku warzywa rosną lepiej. Fot. Niepodlewam

Obok rumianku warzywa rosną lepiej. Fot. Niepodlewam

Ziemia: przeciętna, z dodatkiem próchnicy; najlepiej od lekko kwaśnej do lekko zasadowej (pH 6,5-7,2)

Ogólnie rumianek pospolity jest bardzo tolerancyjny co do ziemi i jej odczynu. Dobrze rośnie także w ziemi kwaśnej oraz bardzo zasadowej (nawet do pH 9).

Rumianek pospolity lubi dodatek próchnicy. Ładnie rośnie w ogrodach, które są nawożone kompostem i słomiastym obornikiem. Może też rosnąć na glebie ubogiej, ale wtedy jest mniej okazały.

Podlewanie: nie ma potrzeby

Rumianek pospolity podlewa się tylko w czasie suszy. Gdy ma za dużo wody, jest atakowany przez choroby grzybowe.

Nawożenie: w uprawie amatorskiej nie ma potrzeby

Odporność na mróz: bardzo dobra

Rumianek pospolity zimuje w postaci nasion. Siewki dobrze znoszą wiosenne przymrozki.

Choroby i szkodniki: odporny

Rumianek pospolity choruje rzadko. Choroby grzybowe atakują go w deszczowe lata. Nie ma potrzeby stosowania oprysków.

Rumianki pospolite lubią zasiedlać mniej wypielęgnowane zakątki ogrodu. Fot. Niepodlewam

Rumianki pospolite lubią zasiedlać mniej wypielęgnowane zakątki ogrodu. Fot. Niepodlewam

Ciekawe odmiany rumianku pospolitego

  • Mastar – odmiana niemiecka; zawiera dużo olejku eterycznego
  • Złoty Łan – odmiana polska; zawiera dużo olejku eterycznego

Warto wiedzieć

  • Rumianek pospolity ma działanie lecznicze potwierdzone przez współczesną medycynę. Dawniej wierzono także, że zapach rumianku uniemożliwia zajście w ciąże. Rumianek pospolity był zalecany osobom starszym, bo „Pamięć zachowuje” oraz „Wzrok i słuch posila”, ale jeśli co dzień przed spaniem myje się nogi w odwarze z rumianku. Pisał o tym Józef Rostafiński w „Zielniku czarodziejskim” z 1893 roku.