Zawiera dużo azotu, odstrasza ślimaki i drutowce. Roszponka warzywna to świetna roślina na gnojówkę do nawożenia i na szkodniki. Łatwo ją zrobić. Ma neutralny odczyn.
Roszponka warzywna (Valerianella locusta) to roślina jadalna, do przyrządzania sałatek. Rozsiewa się tak łatwo, że potrafi zachwaścić ogród. Roszponka warzywna jest spokrewniona z kozłkiem lekarskim. Nie choruje, nie lubią jej ślimaki i drutowce. Fot. Niepodlewam
Termin zbioru: maj (V)
Gnojówkę przygotowuje się z resztek roszponki, np. roślin kwitnących (są zbyt twarde, by je zjeść), korzeni, uszkodzonych liści. Roszponka warzywna rozsiewa się sama, jak chwast. Takie nadprogramowe rośliny to idealny materiał na gnojówkę roślinną.
Aby przeszkodzić roszponce nadmiernie się rozmnażać w ogrodzie, trzeba ją wyrywać z korzeniami w pierwszej połowie maja (V). Zostawia się tylko część dorodnych roślin, by mogły się rozsiać w sposób kontrolowany.
Na gnojówkę najlepiej przeznaczać roszponkę, która zaczyna kwitnąć. Młodsze rośliny warto zjadać. Na gnojówkę nadają się też same korzenie. Fot. Niepodlewam
Składniki
*świeża roszponka warzywna (wszelkie resztki, w tym same korzenie z ziemią, całe rośliny, liście, kwiaty, ale bez nasion) – tyle, aby luźno zajęła 1/3 wiaderka
*woda (może być z kranu, oczka wodnego, deszczówka, czy z mycia doniczek)
Czas przygotowania
2-4 tygodnie (w zależności od pogody – gdy jest ciepło, przygotowanie gnojówki trwa krócej)
Jak zrobić
Włożyć roszponkę bez rozdrabniania do wiaderka. Nie trzeba usuwać ziemi z korzeni (jest jej sporo, bo roszponka ma mocny i rozbudowany system korzeniowy). Nie ma też potrzeby usuwania źdźbeł słomy, jeśli roszponka na niej rosła.
Zalać roszponkę wodą – tyle, aby linia wody była kilka centymetrów poniżej krawędzi wiaderka. Odstawić w kąt ogrodu (cień lub półcień).
Roszponki przeznaczonej na gnojówkę nie trzeba rozdrabniać. Wystarczy zalać ją wodą. Fot. Niepodlewam
Po tygodniu zawartość wiaderka zaczyna fermentować. Na powierzchni widać drobne bąbelki (nie jest ich dużo). Po kolejnych 2-3 dniach zamieszać. Gdy nowe bąbelki się nie pojawiają i większość części roszponki rozpadnie się, gnojówka nadaje się do użycia.
Gotowa gnojówka roślinna z roszponki. Fot. Niepodlewam
Zapach gnojówki z roszponki przypomina kiszonkę. Jest dość delikatny, nieuciążliwy dla otoczenia. Gnojówka ma brunatny kolor. Jest w niej sporo ziemi (z korzeni). Dlatego trzeba ją przelać do konewki bez sitka (żeby się nie zapchało). Gotowa gnojówka z roszponki ma odczyn obojętny (około pH 7).
Nierozcieńczona gnojówka roślinna z roszponki ma neutralny odczyn – około pH 7. Fot. Niepodlewam
Stosowanie
- Nawożenie – w rozcieńczeniu 1:10 (1 część gnojówki, 10 części wody). Podlewać warzywa, kwiaty, trawnik, krzewy i drzewa owocowe oraz ozdobne.
- Odstraszanie ślimaków i drutowców – w rozcieńczeniu 1:10 (1 część gnojówki, 10 części wody). Podlewać profilaktycznie warzywa do gleby (przy korzeniach), zwłaszcza marchew, poziomki, sałatę, truskawki. Gnojówka z roszponki nie zabija ślimaków i drutowców, a jedynie zniechęca je do zjadania warzyw.
- Przyśpieszanie kompostowania – gnojówkę z roszponki rozcieńcza się wodą (w dowolnych proporcjach) lub stosuje bez rozcieńczenia. Podlać kompostownik (dowolną ilość razy).
Na kompost wyrzuca się także resztki gnojówki z roszponki. Jest ich bardzo mało, bo części roszponki bardzo szybko się rozpadają w gnojówce.
Z gnojówki roszponkowej zostaje mało resztek. To głównie ziemia, która była na korzeniach. Ślimaki ich nie lubią. Fot. Niepodlewam
Warto wiedzieć
- Roszponka warzywna, zwana też roszpunką, zawiera dużo żelaza. Dlatego jest cennym składnikiem diety, zwłaszcza w sałatkach. To warzywo uprawiane od wieków. Rozsławiała je baśń o królewnie Roszpunce.
- Gnojówka z roszponki ma dużo azotu. To dobry naturalny nawóz dla roślin, które w maju (V) rosną bardzo intensywnie, np. pomidory, truskawki, trawa, warzywa kapustne.
- W gnojówce z roszponki znajdują się pożyteczne bakterie, które wspomagają procesy glebowe, np. tworzenie próchnicy. W takiej glebie wszystko rośnie lepiej.
