Passiflora błękitna – uprawa, rozmnażanie, cięcie

Ma wielkie, wspaniałe kwiaty. Passiflora błękitna, znana też jako męczennica, jest pnączem, idealnym do uprawy doniczkowej w szklarniach, oranżeriach, na werandach. Kwitnie całe lato.

Passiflora błękitna to piękne pnącze. Nadaje się do uprawy w donicach. Fot. iVerde

Inne nazwy: Kwiat Męki Pańskiej, Męczennica błękitna, Męczennica modra, Męczennica zwyczajna, Pasiflora błękitna, Passiflora caerulea

Pochodzenie: Ameryka Południowa

Cechy: pnącze

W polskim klimacie passiflorę błękitną uprawia się w donicach, szklarniach, oranżeriach. Nie zimuje w gruncie, gdyż wytrzymuje tylko przymrozki do około minus 5 stopni Celsjusza.

Passiflorę trzeba uprawiać przy podporach. Jeśli jest przenoszona na lato i zimę w inne miejsca, najwygodniejsze są drabinki lub kratki wbijane w ziemię w donicy. Powinny mieć wysokość co najmniej 150 cm. Passiflory rosną większe, ale ich długie pędy można wtedy rozpinać także na oknach czy ścianach.

Długość: 2-5 m

W dobrych warunkach, np. w oranżerii, passiflory błękitne mogą osiągać nawet 10 m długości. Rosną szybko.

Kwitnienie: czerwiec – październik (VI-X)

Im więcej mają słońca, tym bujniej passiflory kwitną. Pod koniec lata, gdy dni stają się krótsze i jest mniej słonecznych dni, pąki kwiatowe przestają się otwierać. To oznaka nadchodzącej jesieni.

Kwiaty: białe, fioletowe, niebieskie

Kwiaty passiflory błękitnej mają średnicę 10-20 cm. Zwracają uwagę oryginalnym kształtem – każdy jest jak dzieło sztuki.

Zapach: niewyczuwalny lub delikatny

Passiflory błękitne lubią spędzać lato na zewnątrz. Fot. Flower Council of Holland/thejoyofplants.co.uk

Ziemia: żyzna; odczyn lekko kwaśny (pH 5,5-6,5)

Passiflora lubi ściółkowanie, np. korą. Nadaje się też do uprawy hydroponicznej.

Nawożenie: raz w tygodniu; od kwietnia do połowy sierpnia (IV-VIII)

Najlepsze są nawozy do roślin kwitnących.

Podlewanie: latem – obficie, wiosną i jesienią – oszczędnie, a zimą – skąpo

Stanowisko: słoneczne

Passiflory błękitne najlepiej uprawiać w bardzo słonecznych pokojach, na werandach, w oranżeriach, szklarniach. Na lato można je wynosić na słoneczne balkony i tarasy.

Zimę passiflora powinna spędzać w słabo ogrzewanym pomieszczeniu, ale KONIECZNIE jasnym. Najlepsza jest temperatura około 10 stopni Celsjusza.

W czasie kwitnienia najlepiej passiflory nie przestawiać. Może zareagować zrzucaniem kwiatów.

Cięcie: marzec (III)

Passiflory błękitne o długości do 2 m przycina się nad 6-8 oczkiem licząc od dołu. Większe passiflory (w oranżeriach) można przycinać wyżej.

Z uciętych pędów warto zrobić sadzonki.

Rozmnażanie: sadzonki i nasiona

  • Sadzonki – pędowe lub wierzchołkowe; najlepsze są półzdrewniałe. Ukorzenia się od kwietnia do sierpnia (IV-VIII). Sadzonki długo wypuszczają pierwsze korzenie, zwłaszcza gdy dni są pochmurne i chłodne.
  • Nasiona – siew cały rok; nasion nie należy zbyt długo przechowywać. Ograniczeniem w kiełkowaniu mogą być temperatura oraz nasłonecznienie. Passiflory wschodzą TYLKO w ciepłych pomieszczeniach (minimum 20 stopni Celsjusza) i gdy mają dużo światła. Dlatego miesiącach chłodnych i pochmurnych siew passiflory najlepiej wykonać np. w miniszklarenkach ze sztucznym oświetleniem. Rośliny wyhodowane z nasion kwitną od drugiego roku uprawy.

Warto wiedzieć: passiflory błękitne z nasion różnią między sobą, np. wielkością kwiatów. Okazy szczególnie piękne rozmnaża się przez sadzonki. Wtedy rośliny potomne są identyczne, jak passiflora mateczna.

Kwiaty passiflory błękitnej różnią m.in. wielkością czy kształtami płatków i pręcików. Fot. Niepodlewam

Przesadzenie: co roku; w marcu lub kwietniu (III-IV)

Najlepsza jest ziemia kompostowa. Jeśli podłoże ze sklepu, to maksymalnie żyzne.

Przesadzanie – zwłaszcza starszych egzemplarzy – najlepiej połączyć z cięciem. Najpierw przycina się passiflorę, a potem przesadza (tak jest wygodniej).

Wytrzymałość na mróz: do minus 5 stopni Celsjusza

Starsze passiflory (zdrewniałe) potrafią wytrzymać mróz nawet do minus 10 stopni Celsjusza, ale to odchorowują.

Choroby i szkodniki: odporna

Passiflora błękitna rzadko jest atakowana przez choroby i szkodniki.

Może sprawiać problemy z dwóch przyczyn: gdy ma mało słońca latem oraz za ciepło zimą.

Dlatego latem warto wynosić ją taras czy werandę. Zimą zaś trzymać w słabo ogrzewanym pokoju czy garażu z oknem.

Przyczyną zamierania korzeni jest zwykle nadmierne podlewanie w okresie spoczynku.

Ciekawe odmiany passiflory błękitnej

  • Constance Elliott – kwiaty białe
  • Empress Eugene – kwiaty fioletowe
  • Grandiflora – kwiaty niebieskie

Warto wiedzieć

  • Passiflory błękitne były bardzo popularne w polskich domach na przełomie XIX i XX wieku. Kto miał słoneczną werandę, uprawiał na niej właśnie passiflorę błękitną – ku podziwowi sąsiadów i gości.

Roślinę tę rzadko napastuje robactwo. Znosi ona i lubi najstraszniejszą spiekotę i w wielkim gorącu udaje się dobrze” – pisał Robert Betten w książce „Praktyczna hodowla kwiatów w pokoju” z 1901 roku.

  • Nazwę passiflora wywodzi się od łacińskich słów passio (cierpienie, męczarnia) oraz flos (kwiat). Stąd polska nazwa – męczennica.

Od wieków chrześcijanom kształt kwiatu passiflory kojarzył się męką Chrystusa. Uważano, że przykoronek przypomina koronę cierniową, a nawet, że 3 znamiona słupka wyglądają jak gwoździe, którymi Chrystusa przybito do krzyża. Pięć pręcików brano za symbol jego pięciu ran, a 5 płatków i 5 działek kielicha – dziesięciu apostołów.
Japończykom zaś kształt kwiatów passiflory kojarzy się z… zegarkami.

  • Passiflora błękitna nie jest jedyną passiflorą uprawianą w donicach. Spotykane są także m.in. passiflora cielista (Passiflora incarnata) i męczennica jadalna (Passiflora edulis).