Mikoryza – jak stosować w ogrodzie

Symbioza korzeni roślin z grzybami to zjawisko znane jako mikoryza. Dzięki niemu rośliny rosną  zdrowiej i bujniej. Grzyby chronią żywicieli przed chorobami i szkodnikami.

Mikoryza, czyli szczepionka mikoryzowa, przypomina z wyglądu grubszy proszek. Rośliny szczepi się raz, sypiąc mikoryzę blisko korzeni, np. w dołek przed sadzeniem. Fot. Niepodlewam

Mikoryza to zjawisko powszechne w przyrodzie. Tak jak człowiek nie może być zdrowy bez pożytecznej flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym, tak samo roślinom potrzebne są symbiotyczne grzyby.

Problemem w ogrodach jest często brak grzybów symbiotycznych w glebie. Powodem jest m.in. zbyt częste przekopywanie ziemi, nadmierne stosowanie nawozów sztucznych, zbyt dokładne usuwanie resztek roślinnych, np. opadłych jesienią liści, brak ściółkowania.

Szczepionki mikoryzowe

Grzyby symbiotyczne łatwo wprowadzić do gleby. Umożliwiają to szczepionki mikoryzowe, zwane też mikoryzą. Wystarczy je zastosować raz w życiu rośliny. Kupuje się je w sklepach ogrodniczych.

Skład mikoryzy, dostępnej w sklepach ogrodniczych, nie jest taki sam. Wynika to z tego, że rośliny – w zależności od gatunku – wchodzą w symbiozę z różnymi grzybami.

Do wyboru są szczepionki mikoryzowe:

  • Uniwersalne – do różnych roślin
  • Do trawnika
  • Do roślin wrzosowatych i kwaśnolubnych
  • Do roślin owocowych, warzyw, kwiatów
  • Do storczyków
  • Do iglaków oraz ozdobnych drzew i krzewów liściastych

Sklep Niepodlewam poleca: Mikoryza RHODOVIT do roślin wrzosowatych oraz Mikoryza SYMBIVIT Standard m.in. do owocowych, warzyw, kwiatów 150 g

Dlaczego mikoryza jest ważna?

Grzyby mikoryzowe – w zależności od gatunku – zasiedlają korzenie roślin lub ich okolice. Od swojego żywiciela, czyli rośliny, czerpią substancje pokarmowe powstałe w procesie fotosyntezy (zachodzi głównie w liściach).

W zamian roślina ma – dzięki grzybom – wiele korzyści. Grzyby symbiotyczne bowiem dbają, by ich żywiciel rósł dorodnie, nie chorował i nie był atakowany przez szkodniki. Co więcej, grzyby potrafią stworzyć podziemny system między roślinami w ogrodzie. W efekcie powstaje coś w rodzaju ekosystemu, w którym rośliny i grzyby wspierają się wzajemnie.

Korzyści ze stosowania mikoryzy

Dzięki grzybom symbiotycznym, powierzchnia chłonna korzeni roślin zwiększa się nawet 1.000 razy(!). Nie oznacza to, że korzenie roślin aż tak bardzo się rozrastają. To grzybnia – połączona z korzeniami –  tworzy powierzchnię chłonną. Dzięki temu:

  • Rośliny lepiej przyswajają składniki pokarmowe, zwłaszcza fosfor i azot;
  • Rośliny lepiej pobierają wodę, dzięki czemu nie potrzebują częstego podlewania i są bardziej odporne na suszę;
  • Zwiększa się odporność roślin na choroby, szkodniki i mróz;
  • Rośliny są bardziej odporne na niewłaściwy odczyn gleby – ma to duże znaczenie zwłaszcza w przypadku roślin kwaśnolubnych;
  • Poprawia się ogólna kondycja roślin – rosną bujniej, lepiej kwitną i owocują.

Kiedy zaszczepiać rośliny mikoryzą

Najlepiej mikoryzę wsypywać do dołków przed sadzeniem roślin. Obok dawno posadzonych roślin można robić otwory w ziemi, np. cienkim patykiem, i wsypywać mikoryzę jak najbliżej korzeni. Szkółkarze używają do tego specjalnego aplikatora, który z wyglądu przypomina strzykawkę.

Przeciętne dawki to łyżeczka mikoryzy na małą roślinę i łyżka – na dużą roślinę.

Sklep Niepodlewam poleca: Aplikator do mikoryzy

Warto wiedzieć

  • Zjawisko mikoryzy wykorzystują… grzybiarze. Przykładowo, koźlarze żyją w symbiozie m.in. z brzozami, maślaki – z sosnami, zaś borowiki – dębami.

W ogrodach grzyby symbiotyczne raczej rozwijają się tylko pod ziemią.

  • Na symbiozę roślin z grzybami pierwszy zwrócił uwagę polski biolog dr Franciszek Kamieński (1851-1912) w książce „Zkąd rośliny pobierają węgiel” wydanej w 1881 roku.

Nazwa „mikoryza” pojawiła się kilka lat później – w 1885 roku. Pochodzi od greckich słów: mykes – grzyb oraz rhiza – korzeń. Dlatego mikoryza bywa nazywana grzybokorzeń.

Książka „ rośliny czerpią węgiel?” Franciszka Kamieńskiego z 1881 roku. Opisano w niej pierwsze obserwacje m.in. współpracy roślin z grzybami.