Jej jabłka stają się słodkie i kruche po odleżeniu w chłodzie. Jabłoń Kosztela jest odporna na mróz i choroby. To stara, polska odmiana, którą lubili król Jan III Sobieski i jego żona Marysieńka.
Jabłoń Kosztela – można ją dość często spotkać w starych ogrodach i sadach. Fot. Niepodlewam
Inne nazwy: Kosztel, Kosztyla, Kosztylka, Wierzbówka Biała, Wierzbówka Zimowa
Termin zbioru: wrzesień-październik
Niektórzy jedzą Kosztele już wczesną jesienią. Jabłka są najlepsze po odleżeniu w chłodnym miejscu, zwłaszcza od października do grudnia (X-XII). Dobrze przechowywane mogą leżeć nawet do wiosny.
Jabłoń owocuje naprzemiennie: obficie i słabo.
Wygląd owoców: jasnozielone i żółtozielone, z drobnymi cętkami, czasem z lekkim rumieńcem; średniej wielkości
Trudne do zbioru i transportu, ponieważ łatwo się obtłukują i sinieją.
Kosztele są średniej wielkości. Owoce rosnące w słonecznych miejscach są żółtozielone, z delikatnym rumieńcem. Fot. Niepodlewam
Smak owoców: bardzo słodkie i średnio miękkie (po odleżeniu w chłodzie)
Tuż po zerwaniu z drzewa owoce Koszteli są twarde i nie najlepsze w smaku. Po przechowaniu nabierają charakterystycznego aromatu i smaku, których nie ma żadna inna odmiana jabłoni.
Zastosowanie: odmiana deserowa
To odmiana raczej nie polecana na przetwory. Można jednak używać Koszteli np. do ciast czy dodawać do racuchów albo przerabiać na sok. Jest świetna na suszenie. Ze względu na szybkie ciemnienie miąższu po przekrojeniu, trzeba ją kroić bardzo szybko.
Zapylacze: Boiken, Gloster, James Grieve, Wealthy
Wysokość: drzewo od niskiego po wysokie (w zależności od podkładki)
Kosztela rośnie szybko. W owocowanie wchodzi dość późno, nawet dopiero po 10 latach.
Kosztela tworzy szeroką koronę w kształcie stożka. Fot. Niepodlewam
Gleba: Kosztela nie jest wymagająca; najlepsza jest ziemia ani za lekka, ani za ciężka o odczynie lekko kwaśnym (pH 6,2-6,7)
Stanowisko: słoneczne lub półcień
Rozmnażanie: szczepienie
Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra
Choroby: odmiana odporna
Kosztele rosną zdrowo. Tak ładne liście mogą mieć nawet jeszcze na przełomie września i października. Fot. Niepodlewam
Szkodniki: odmiana odporna
Kosztelę mogą atakować:
- Bawełnica korówka
- Mszyca jabłoniowa
- Owocnica jabłkowa
- Owocówka jabłkóweczka
Cięcie: wiosną
Ciekawostki
- Kosztela była ulubioną odmianą jabłek królowej Marysieńki (1641-1716) oraz króla Jana III Sobieskiego (1629-1696). Uprawiono ją w ich ogrodzie przy Pałacu w Wilanowie koło Warszawy.
- Za czasów króla Polski Jana III Sobieskiego odmianę tę nazywano Wierzbówka Biała. Pewnej jesieni plon był tak mały, że jabłka zmieściły się w jednym koszu. „Kosz tylko?” – miał powiedzieć król Sobieski. Od tego czasu odmianę zaczęto nazywać Kosztylką, a potem Kosztelą.
- Prawdopodobnie Kosztelę wyhodowali zakonnicy około 1590 roku.
Jabłonie Kosztele są uprawiane w Polsce od ponad 400 lat. Fot. Niepodlewam
O innych starych odmianach jabłoni CZYTAJ TUTAJ
