W tym miesiącu rozpoczyna się kalendarzowa zima. Grudzień w ogrodzie to czas m.in. robienia osłon przed mrozem i planowania kolejnego sezonu, a także dokarmiania ptaków.
Grudzień w ogrodzie nie jest zbyt pracowity dla ogrodników, zwłaszcza gdy spadnie duży śnieg. Fot. Niepodlewam
W grudniu dni są najkrótsze w roku. Mróz i śnieg, ale również dodatnia temperatura to naturalne zjawiska. W porównaniu do listopada (XI) jest trochę więcej słonecznych dni. Pracy nie jest dużo. To miesiąc, gdy warto już zacząć planować nasadzenia w kolejnym sezonie.
Osłony zimowe
Jeśli nie zostały wykonane w listopadzie, trzeba osłony roślin ogrodowych – zabezpieczające je przed mrozem – zrobić w grudniu (najlepiej w pierwszej połowie tego miesiąca). Ochrony potrzebują zwłaszcza np. młode azalie, magnolie, pierisy, różaneczniki oraz niektóre powojniki, drzewka owocowe i róże.
Najprostsza i bardzo skuteczna ochrona przed mrozem to ściółkowanie, np. korą, torfem, szyszkami. Części nadziemne okrywa się słomą, gałązkami roślin iglastych, agrowłókniną. W przypadku róż dobrą ochroną jest kopczyk z ziemi.
Sklep Niepodlewam poleca: Kaptur ochronny z agrowłókniny oraz Agrowłóknina zimowa
Siew warzyw do gruntu
Jeśli ziemia w grudniu nie zamarzła, można posiać niektóre warzywa, jak marchew, koper, pasternak, pietruszka. Wzejdą dopiero wiosną. Jedna z zalet siewu ozimego to wykorzystanie przez kiełkujące nasiona naturalnej wilgoci z gleby.
Sklep Niepodlewam poleca nasiona: Pietruszka korzeniowa Halblange oraz Marchew Flyaway
Zbiór plonów
W grudniu można zbierać niektóre warzywa i zioła, jak jarmuż, roszponka, topinambur, oregano. Na dzień zbioru najlepszy jest dzień bez mrozu. Wtedy liście są bardziej jędrne. Bulwy topinamburu zaś łatwiej wykopać.
Wykopane w grudniu bulwy topinamburu. Fot. Niepodlewam
Bielenie drzew owocowych
Ten zabieg chroni drzewa owocowe przez uszkodzeniami przez mróz w czasie słonecznej pogody. Bielenie drzew owocowych zapobiega pękaniu pni i konarów, a także ranom zgorzelinowym.
Aby bielenie dobrze chroniło drzewa, powinno być wykonane już w październiku (X). W grudniu lub ewentualnie w styczniu (XII-I) zabieg trzeba zwykle powtórzyć. Wapno jest bowiem zmywane przez deszcz.
Sklep Niepodlewam poleca: Wapno do bielenia o zwiększonej przyczepności
Oczko wodne
W grudniu nie karmi się już ryb. Jeśli nie zrobiło się tego w listopadzie (XI), na powierzchni wody trzeba koniecznie położyć styropianowy pływak, by tafla woda całkowicie nie zamarzła. Dzięki temu woda jest naturalnie natleniana nawet gdy powierzchnię stawu skuje lód.
Konserwacja narzędzi
W grudniu jest więcej czasu, by zrobić przegląd narzędzi ogrodniczych, takich jak szpadle, sekatory, nożyce, grabie, motyki.
Warto je wyczyścić, naostrzyć i naprawić, bo niektóre będę potrzebne już pod koniec zimy. Brakujące narzędzia można dokupić.
Sklep Niepodlewam poleca: narzędzia i akcesoria ogrodnicze
Okrywanie roślin balkonowych i tarasowych
Wszystkie rośliny wieloletnie uprawiane w donicach, także odporne na mróz, trzeba zabezpieczyć na zimę. Może je bowiem zniszczyć susza zimowa. To zjawisko zachodzi, gdy ziemia w donicach zamarza na kamień i rośliny nie mogą pobierać wody.
Jeśli nie zrobiło się tego w listopadzie, wszystkie rośliny zimujące na balkonach i tarasach trzeba wyściółkować. Ściółka chroni przed zamarzaniem ziemi w doniczce oraz zapobiega wyparowywaniu wody.
Donice należy owinąć materiałami izolacyjnymi, jak tektura czy folia bąbelkowa. Mniejsze donice można wstawić do większego pojemnika lub pudełka, a następnie puste miejsca wypełnić liśćmi, gazetami, styropianem, folią bąbelkową itp.
Pod dna donic i skrzynek warto wsunąć deski, płytę drewnopochodną albo styropian. Świetnie izolują od zimnego podłoża.
Po nastaniu dużych mrozów – zwykle w styczniu i lutym (I-II) – na rośliny narzuca się białą agrowłókninę (do kupienia w sklepach ogrodniczych). Najlepsze są agrowłókniny zimowe, grubsze. Nadają się do wielokrotnego użytku (można je składać jak prześcieradła).
Sklep Niepodlewam poleca: Agrowłóknina zimowa
Tunele i szklarnie
Jeśli pod osłonami rosną jeszcze warzywa, np. sałata, trzeba pamiętać o jej podlewaniu. Gdy spadnie śnieg, trzeba od czasu zrzucać śnieg z tuneli oraz szklarni. Pod jego ciężarem może dojść do uszkodzenia zwłaszcza folii.
Grudzień to dobry czas na wykonanie porządków w tunelach i szklarniach. Usunąć trzeba resztki roślinne. Jeśli nie zrobiło się tego wcześniej, w czasie odwilży warto umyć doniczki oraz skrzynki do rozsad.
Przegląd nasion z poprzedniego sezonu
Warto przejrzeć nasiona, które zostały po sezonie, i zaplanować ich siew. Niektóre trzeba będzie siać do skrzynek na rozsadę już za kilka tygodni.
W grudniu jest też więcej czasu, by zaplanować siew nowych odmian kwiatów, warzyw i ziół. Przy uprawie warzyw bierze się pod uwagę, kiedy stanowisko było nawożone obornikiem.
Dokarmianie ptaków
Nawet gdy grudzień nie jest mroźny i śnieżny, trzeba wywiesić karmniki dla ptaków. Albo przynajmniej zawiesić, np. na drzewie, kawałek niesolonej słoninki.
Sikorki oraz inne ptaki to sprzymierzeńcy ogrodników w walce ze szkodnikami. W im lepszej kondycji przetrwają zimę, tym lepiej. Jest też wtedy większa szansa, że zostaną w ogrodzie na stałe.
Osłony przed dzikimi zwierzętami
W ogrodach blisko lasów duże szkody mogą wyrządzać dzikie zwierzęta. Zwłaszcza sarny i zające obgryzają młode drzewka i krzewy.
Dzikie zwierzęta można odstraszać, np. smarując specjalnymi preparatami pędy drzewek (środek działa około pół roku). Drzewka dobrze chronią też chochoły ze słomy, a także plastikowe, spiralne osłonki na pnie („rozciągają” się wraz ze wzrostem drzewka i nie trzeba ich zdejmować na lato).
Jeśli drzewka zostały nadgryzione, rany trzeba jak najszybciej posmarować maścią ogrodniczą.
