Dereń jadalny Juliusz – uprawa i ciekawostki

Ma okrągłe owoce w kolorze czerwonym. Dereń jadalny Juliusz to polska odmiana, wyhodowana z nasiona krzewu z XIX wieku. Jego owoce są świetne zwłaszcza na soki i do kiszenia.

Dereń jadalny Juliusz to polska, wczesna odmiana. Ma okrągłe owoce w czerwonym kolorze. Fot. Niepodlewam

Cechy: krzew

Dereń jadalny Juliusz to krzew owocowy i ozdobny. Jego owoce mają właściwości lecznicze.

Inne nazwy: Cornus mas Juliusz, Dereń właściwy Juliusz

Wysokość: około 3 m

Szerokość: około 3 m

Kwitnienie: marzec – kwiecień (III-IV)

Kwiaty: żółte, drobne

Kwiaty derenia jadalnego Juliusz rozwijają się przed liśćmi. Jest ich mnóstwo. Kwitnący dereń jadalny jest piękną ozdobą ogrodu. Bardzo lubią go odwiedzać pszczoły.

Owoce: jadalne; czerwone z odcieniem różowym; kuliste; miąższ słodko-kwaskowaty

Dereń jadalny Juliusz to jedna z najwcześniejszych odmian. Owoce zbiera się na przełomie sierpnia i września (VIII-IX).

Przeznaczenie: sok, kiszenie, kompot, owoce suszone, marynaty, nalewki (dereniówka), sałatki do jedzenia na surowo

Według danych Arboretum Bolestraszyce, w który ta odmiana została wyhodowana, owoce derenia jadalnego Juliusz zawierają 11% cukrów oraz 3% kwasów. Pestka zajmuje 13% owocu. W 100 g owoców jest około 45 mg witaminy C, 50 mg flawonoidów, 146 mg idydoidów.

Stanowisko: słoneczne lub półcień

Dereń jadalny Juliusz nadaje się także do prowadzenia przy murach oraz na wysokie żywopłoty, w tym strzyżone.

Gleba: przeciętna; odczyn obojętny lub lekko zasadowy (pH 7-7,5)

Podlewanie: młode drzewka – oszczędnie, starsze – nie ma potrzeby

Jedynie młode derenie jadalne Juliusz wymagają podlewania od czasu do czasu (przez pierwsze 3-4 lata uprawy).

Nawożenie: marzec – kwiecień (III-IV)

Dereń jadalny Juliusz nie ma dużych wymagań pokarmowych. Wybacza brak nawożenia. Nie lubi dużych dawek nawozu.

Używać można np. kompostu lub granulowanego obornika owczego.

Rozmnażanie: odkłady, sadzonki, odrosty korzeniowe, szczepienie

Cięcie: styczeń – luty (I-II) lub sierpień – wrzesień (VIII-IX)

Wszystkie derenie jadalne mocno płaczą po cięciu wiosennym, co je osłabia. Dlatego trzeba je ciąć już zimą – na przełomie stycznia i lutego (I-II) albo pod koniec lata.

Jeśli dereń jest formowany, np. przy murze lub prowadzony jako strzyżony żywopłot, można dodatkowo go przyciąć w czerwcu (VI).

Wytrzymałość na mróz: doskonała

Dereń jadalny Juliusz jest odporny na największe mrozy.

Choroby i szkodniki: odporny

Dereń jadalny Juliusz rośnie zdrowo. Jest bardzo odporny. Nie potrzebuje żadnych oprysków.

Liście derenia jadalnego Juliusz. Fot. Niepodlewam

Zapylacze: samopylny i obcopylny

Kwiaty derenia jadalnego Juliusz mogą być zapylane własnym pyłkiem. Większy plon jest jednak, jeśli pyłek pochodzi z innych dereni (dowolnych odmian).

Ciekawostki

  • Dereń jadalny Juliusz to polska odmiana. Wyhodowany został z nasiona w Arboretum Bolestraszyce pod koniec XX wieku. Nasiono pochodziło ze starego ogrodu dworskiego w miejscowości Prałkowce (woj. podkarpackie). Dwór został zniszczony w czasie II wojny światowej. Przez około 100 lat należał do rodziny Drużbackich.

Drużbaccy ufundowali w Prałkowcach m.in. cerkiew, kaplicę, ochronkę.

  • Nazwa derenia jadalnego Juliusz upamiętnia Juliusza Słowackiego (1809-1849) – słynnego polskiego poetę, zaliczanego do Wieszczy Narodowych.
  • W Arboretum Bolestraszyce wyhodowano z nasion wiele odmian derenia jadalnego, nie tylko Juliusza. Nasiona często pochodziły z dereni posadzonych w XIX wieku. Odmiany bolestraszyckie derenia jadalnego to m.in. Bolestraszycki, Dubiany, Florianka, Kotula, Kresowiak, Paczoski, Podolski, Szafer.