Warzywa

Marchew – uprawa i wymagania

Lubi słoneczne stanowiska i dobrze uprawioną ziemię. Marchew sieje się przed zimą albo wiosną. To warzywo i roślina lecznicza.

Marchew to popularne warzywo oraz roślina lecznicza. Fot. Niepodlewam

Marchew to popularne warzywo oraz roślina lecznicza. Na zdjęciu jest odmiana Broker. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Daucus carota, Marchew siewna, Marchew zwyczajna, Marchewka

Cechy: roślina dwuletnia

Marchewkę uprawia się w Polsce zwykle jeden sezon. Jako roślina dwuletnia, marchew jest uprawiana tylko na nasiona (zakwita w drugim roku uprawy).

Marchew uprawia się głównie dla korzeni. W zależności od odmiany są pomarańczowe, żółte, kremowe, fioletowe. Zwykle korzenie marchwi mają kształt podłużny. Rzadsze są odmiany o korzeniach okrągłych.

Najbardziej słodka jest marchew pomarańczowa.

Wysokość: 30-50 cm

W czasie kwitnienia marchew ma około 120 cm wysokości (z kwiatostanem).

Marchew z korzeniami fioletowymi. Na zdjęciu jest odmiana Deep Purple. Fot. Niepodlewam

Marchew z korzeniami fioletowymi. Na zdjęciu jest odmiana Deep Purple. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: nasiona

Nasiona dostępne TUTAJ

Termin siewu marchwi

  • Marzec – ostatni tydzień
  • Kwiecień
  • Maj
  • Listopad
  • Grudzień

Więcej o siewie marchwi CZYTAJ TUTAJ

Marchewkę można siać w tym samym rzędzie z rzodkiewką, ale TYLKO wiosną. Więcej CZYTAJ TUTAJ

Wschodząca marchewka. Fot. Niepodlewam

Wschodząca marchewka. Fot. Niepodlewam

Zbiór: od czerwca do października (VI-X)

Najwcześniej zbiera się odmiany wczesne i średnio wczesne marchwi. Odmiany średnio późne oraz późne najlepiej zbierać w październiku. Taka marchew ma słodsze korzenie i lepiej się przechowuje.

Zastosowanie: w kuchni – korzenie na zupy, sałatki, soki, do potraw na ciepło i zimno; w leczeniu – nasiona i korzenie m.in. jako środek poprawiający przemianę materii, widzenie, stan skóry oraz moczopędny, na przeziębienia, kamice, brak odporności

To jedno z najpopularniejszych warzyw w polskiej kuchni. Korzeń marchwi zawiera m.in. witaminę A.

Marchew sprzyja rozwojowi pożytecznej flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym.

Stanowisko: słoneczne

Marchew najlepiej rośnie w słonecznych miejscach.

W półcieniu marchew rośnie słabo, a w cieniu – wcale. Marchew nie powinna być siana pod drzewami. Nie lubi zachwaszczenia. Preferuje temperaturę do 20 stopni Celsjusza. Wtedy jest najsmaczniejsza i zawiera najwięcej witaminy A.

Gdzie siać: warzywnik, tunel foliowy, szklarnia

Nasiona marchwi sieje się od razu do gruntu. Najlepiej siać rzadko, by nie trzeba było marchwi przerywać po wzejściu. Zapach podczas przerywania zwabia połyśnicę marchwiankę – groźnego szkodnika marchwi.

Gleba: żyzna lub przeciętna, próchnicza; odczyn od lekko kwaśnego do obojętnego (pH 6-7)

Ziemia pod marchew musi być KONIECZNIE pulchna, głęboko uprawiana, z dużą ilością próchnicy, np. kompostu lub nawozów zielonych. Korzystnie siać marchew w drugim lub trzecim roku po oborniku (najlepiej ze słomą, bo wtedy ziemia zyskuje więcej próchnicy).

Marchew bardzo źle rośnie w ziemi twardej, kwaśnej, podmokłej, suchej oraz świeżo wapnowanej.

Przyczynami małych rozwidlonych korzeni marchwi są najczęściej słaba, ubita ziemia oraz brak wody. Fot. Niepodlewam

Przyczynami małych rozwidlonych korzeni marchwi są najczęściej słaba, ubita ziemia oraz brak wody. Fot. Niepodlewam

Podlewanie: umiarkowane

Na brak wody marchew jest najbardziej wrażliwa podczas wschodzenia. Jeśli wiosna jest sucha, trzeba marchew podlewać. Jednocześnie marchew nie lubi nadmiaru wody.

Duże różnice w wilgotności ziemi (sucho – mokro) są przyczyną pękania korzeni marchwi.

Nawożenie: w uprawie amatorskiej lepiej unikać

Podstawą nawożenia marchwi w uprawie amatorskiej jest dobre przygotowanie ziemi przed siewem.

Odporność na mróz: dobra

Bardzo dobrze wytrzymuje przymrozki do minus 3-4 stopni Celsjusza. Znosi krótkie spadki temperatury do minus 8 stopni Celsjusza. Świetnie zimuje w postaci nasion.

Marchew czasem zimuje w gruncie w postaci korzeni. Często jednak przemarza.

Na zimę wszystkie odmiany marchwi, mniej i bardziej odporne na mróz, tracą liście. Po przezimowaniu marchew zakwita.

Liście marchwi. Fot. Niepodlewam

Liście marchwi. Fot. Niepodlewam

Choroby i szkodniki: odporna

W uprawie amatorskiej marchew zwykle rośnie zdrowo. Bywa atakowana przez choroby grzybowe oraz bakteryjne. Do groźnych chorób marchwi należą alternioza naci, czarna zgnilizna korzeni, bakteryjna plamistość marchwi.

Ze szkodników marchew atakują najczęściej połyśnica marchwianka, mszyce, drutowce.

Skutecznym i prostym sposobem zapobiegania chorobom oraz szkodnikom marchwi jest zmianowanie. Marchew na tym samym miejscu powinna być uprawiana nie częściej niż co 3-4 lata.

Unikać trzeba siewu marchwi po innych warzywach korzeniowych. Można siać np. po cebuli, cukinii, dyni, kapuście.

O uprawie współrzędnej marchwi CZYTAJ TUTAJ

Ciekawe odmiany marchwi

  • Amsterdamska – pomarańczowa
  • Broker – pomarańczowa
  • Deep Purple – fioletowa
  • Mello Yello – żółta
  • Purple Haze – fioletowa
  • White Satin – biała

Warto wiedzieć

  • Obecnie najpopularniejsze są marchewki o pomarańczowych korzeniach. W Polsce pojawiły się dopiero w XVIII wieku, a przewieziono je z Holandii. Wcześniej jadano marchew w kolorach żółtym i fioletowym.
  • Marchew o fioletowych i żółtych korzeniach ma trochę mniejsze wymagania niż o pomarańczowych. Jest jednak mniej słodka.